Στεγαστική πολιτική: Άνω των 2,2 δισ. ευρώ τα μέτρα που ανακοινώθηκαν – Πώς θα δοθούν τα φθηνά δάνεια από το «Σπίτι μου 2»

Δέσμη κυβερνητικών παρεμβάσεων και πρωτοβουλιών που ξεπερνούν σε αξία τα 2,2 δισ. ευρώ -όπως το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», αυξημένες ενισχύσεις για την ανακαίνιση κτιρίων, την κοινωνική αντιπαροχή και τα μέτρα για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις σε κορεσμένες περιοχές- περιλαμβάνει η νέα στεγαστική πολιτική, την οποία προανήγγειλε από το βήμα της 88ης ΔΕΘ ο πρωθυπουργός και εξειδίκευσε σήμερα Παρασκευή η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου παρουσία του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκου Παπαθανάση και του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργό και κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη.

Αρχικά, ο κ. Μαρινάκης έκανε λόγο για «δίχτυ προστασίας» σχετικά με το στεγαστικό, σημειώνοντας ότι οι σημερινές ανακοινώσεις δεν είναι η αρχή της προσπάθειας της κυβέρνησης αλλά η συνέχειά της. Από την πλευρά της, η κυρία Ζαχαράκη είπε ότι η πολιτική της κυβέρνησης καλείται να δώσει λύσεις, ενώ τόνισε ότι οι πρώτες παρεμβάσεις έγιναν από το 2019, με πόρους άνω των 2 δισ. για στεγαστικά προγράμματα ευρείας αποδοχής.

Ο Νίκος Παπαθανάσης παρουσίασε το στεγαστικό πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ», ένα νέο πρόγραμμα χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων για την αγορά πρώτης κατοικίας. Τα δάνεια θα είναι στο 50% άτοκο χρηματοδοτούμενο από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και το υπόλοιπο 50% θα είναι έντοκο τραπεζικό δάνειο. Στην περίπτωση τρίτεκνων θα είναι 75% άτοκο δάνειο από το Ταμείο Ανάκαμψης και 25% έντοκο τραπεζικό δάνειο. Η δράση θα αφορά 20.000 δικαιούχους.

Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες

Στο νέο πρόγραμμα Σπίτι μου ΙΙ διευρύνονται τα ηλικιακά κριτήρια των δικαιούχων έως τα 50 έτη όπως και τα εισοδηματικά κριτήρια. Συγκεκριμένα απευθύνεται σε άτομα ή ζευγάρια από 25 έως 50 ετών με εισόδημα έως 20.000€ για άγαμους, έως 28.000€ για ζευγάρια + 4.000€ ανά παιδί, έως 31.000€ για μονογονεϊκή οικογένεια και 5.000€ επιπλέον για κάθε παιδί. Αφορά ακίνητα που έχουν αξία συμβολαίου έως 250.000€, έως 150 τετραγωνικά μέτρα και κατασκευής έως και το 2007.

Σχετικά με τη χρηματοδότηση του προγράμματος «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» το 75% είναι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και το 25% πόροι Τραπεζικών Ιδρυμάτων. Είναι ανοιχτό σε όλα τα φυσικά πρόσωπα – ιδιοκτήτες κατοικίας (κύριας ή δευτερεύουσας).

Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες
Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες
Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες

Στόχοι της στεγαστικής πολιτικής είναι η μείωση του υψηλού κόστους της στέγασης, η αύξηση της ιδιοκατοίκησης των νέων, η στήριξη σε νέους και νέα ζευγάρια για στεγαστική αποκατάσταση, ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση παλαιών ακινήτων, η άμβλυνση των στρεβλώσεων της στεγαστικής αγοράς, κίνητρα για φθηνές μακροχρόνες μισθώσεις καθώς και η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.

Η Σοφία Ζαχαράκη έκανε αρχικά αναφορά στο Πρόγραμμα «Ανακαινίζω Νοικιάζω».

Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες

Σχετικά με την κοινωνική αντιπαροχή, αναφέρθηκε ότι το έργο αφορά την ανέγερση κατοικιών σε ακίνητα του Δημοσίου μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών και με δαπάνες των αναδόχου και εκμίσθωση διαμερισμάτων. Μέσω του προγράμματος θα αξιοποιηθεί το δημόσιο αποθεματικό κατοικιών. Έχει γίνει προκαταρκτική επιλογή 15 οικοπέδων ιδιοκτησίας ΔΥΠΑ, τα οποία είναι ώριμα προς αξιοποίηση. Οι δικαιούχοι μισθωτές θα επιλέγονται με βάση προκαθορισμένα αντικειμενικά κοινωνικά κριτήρια, ενώ θα επιτρέπεται και υπογραφή συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά τους από δικαιούχους (rent to own).

Όσον αφορά το πρόγραμμα «Κάλυψη», σκοπός του είναι η στέγαση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων δικαιούχων του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Προτεραιότητα έχουν μονογονείς, τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, ενώ δικαιούχοι είναι άτομα ηλικίας 25 έως 39 ετών οι οποίοι περιλαμβάνονται στους δικαιούχους του ΕΕΕ. Η δαπάνη μίσθωσης κατοικίας είναι για 3 έτη ενώ το πρόγραμμα καλύπτει και δαπάνες επισκευών των φθορών που διαπιστώνονται στα ακίνητα.

Για τη στέγαση και την εργασία για τους αστέγους με τη νέα πρόσκληση προβλέπεται αύξηση του Π/Υ από 10 εκατομμύρια σε 15 εκατομμύρια ευρώ ανά διετία και αναμένεται αύξηση του αριθμού των νοικοκυριών από 558 σε 700. Σκοπός του προγράμματος είναι η στήριξη ατόμων και οικογενειών που διαβιούν σε συνθήκες έλλειψης στέγης. Στόχος, η επέκταση του προγράμματος έτσι ώστε να υλοποιηθεί σε 60 δήμους σε όλη τη χώρα.

Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες

Υπάρχει μέριμνα και για την κοινωνική στέγαση για τις πλέον ευάλωτες ομάδες. Η χρηματοδότηση είναι από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ το έργο έχει ως αντικείμενο τη δημιουργία και την αξιοποίηση αποθέματος κατοικιών για τις πλέον ευάλωτες ομάδες με στόχο την αντιμετώπιση του αποκλεισμού τους. Οι δικαιούχοι είναι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που απειλούνται από ή βιώνουν έλλειψη στέγης. Στην Αθήνα θα υπάρξουν 70 διαμερίσματα από ιδιωτικό στεγαστικό απόθεμα και στη Θεσσαλονίκη 30 διαμερίσματα από δημοτικό και δημόσιο στεγαστικό απόθεμα. Προβλέπεται ανακαίνιση και ένταξη μέρους του αδρανούς ιδιωτικού στεγαστικού αποθέματος σε ένα σχήμα οικονομικά προσιτής ενοικιαζόμενης κατοικίας. Στην Αθήνα η δημοσίευση της πρόσκλησης προς τους ιδιοκτήτες θα γίνει εντός του Οκτωβρίου και στη Θεσσαλονίκη η έναρξη ανακαινίσεων προγραμματίζεται για τον Σεπτέμβριο 2024.

Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες

Παράλληλα, έγινε αναφορά σε στεγαστικό απόθεμα δημοσίων ή ιδιωτικών δομημένων ή αδόμητων ακινήτων για να αξιοποιηθούν για τη στέγαση των δημοσίων υπαλλήλων. «Έχουμε ήδη συγκεντρώσει και καταγράψει σε συνεργασία με ΕΕΤΑΑ ακίνητα σε δήμους και περιφέρειες με έντονο στεγαστικό έλλειμμα (π.χ. ορεινές, ημιορεινές, παραμεθόριες και νησιωτικές) για τη στέγαση δημοσίων υπαλλήλων (κυρίως εκπαιδευτικών, ιατρικού-νοσηλευτικού προσωπικού, Σωμάτων Ασφαλείας και λοιπού εποχικού προσωπικού). Γνωρίζουμε ότι φέτος οι ανάγκες στέγασης σε 31 νησιωτικούς Δήμους ανέρχονται σε 3.086.

Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες

Ειδικότερα, το μεγαλύτερο πλήθος εντοπίζεται στη Σαντορίνη (464), ενώ το μικρότερο στο Ληξούρι (4)» αναφέρθηκε και έγινε γνωστό ότι εξετάζεται η πιθανότητα να δοθούν κίνητρα φορολογικά αλλά και η αύξηση του οικιστικού αποθέματος σε συνεννόηση και συνέργεια με τους δήμους, την ΕΤΑΔ και το ΤΑΙΠΕΔ. Επισημάνθηκε μεταξύ άλλων ότι ήδη σε συνεργασία με το υπουργείο Νησιωτικής Πολιτικής και Ναυτιλίας ελήφθη πρωτοβουλία, ώστε να δοθεί μόνιμη λύση στο πρόβλημα στέγασης των γυναικών και ανδρών του Λιμενικού στο Καστελόριζο.

Σχετικά με την απογραφή, την ψηφιοποίηση και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας ΥΚΟΙΣΟ, έγινε αναφορά σε φυσική και ψηφιακή απογραφή τουλάχιστον 1.600 ακινήτων αδιάθετων υπολοίπων στεγαστικών προγραμμάτων αποκατάστασης ευπαθών ομάδων σε όλη τη χώρα, καταγραφή των ακινήτων στο Κτηματολόγιο, αποτύπωση τυχόν νομικών εκκρεμοτήτων και πρόταση αξιοποίησης, ανάλογα με την κατηγορία των ακινήτων και τη χωροταξική-γεωγραφική τους θέση.

Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες

Επιπλέον υπάρχει πρόγραμμα για επίδομα στέγασης ανασφάλιστων υπερηλίκων. Το επίδομα στεγαστικής συνδρομής χορηγείται σε άτομα άνω των 67 ετών που είναι ανασφάλιστα και μισθώνουν κύρια κατοικία. Το ύψος του επιδόματος ισούται με το ποσό του συμφωνηθέντος μισθώματος με ανώτατο όριο το ποσό των 362 €. Ο προϋπολογισμός είναι € 4 εκατ. και οι δικαούχοι 593. Αφορά ανασφάλιστα άτομα ή ζεύγος ανασφαλίστων, που έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος. Το ετήσιο φορολογητέο, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο, εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 4.320 ευρώ, για τα δε ανασφάλιστα ζεύγη το ποσό των 8.640 ευρώ. Δεν λαμβάνουν σύνταξη από οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα της ημεδαπής ή αλλοδαπής, με εξαίρεση τη σύνταξη του ν. 1296/1982 (Α’128), και το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφαλίστων Υπερηλίκων.

Αύξηση επιδόματος φοιτητικής στέγης έως και 2.500 ευρώ. Το επίδομα καταβάλλεται στους φοιτητές των ΑΕΙ που διαμένουν εκτός του νομού της κυρίας κατοικίας τους υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται από τις ισχύουσες διατάξεις.

Η δέσμη των μέτρων για αγορά, αναβάθμιση, ανακαίνιση κατοικιών και κοινωνική στέγαση για ευάλωτες ομάδες