Η πανδημία του κορωνοϊού μπορεί να αποδειχτεί τελικά θανατηφόρο πλήγμα στην ιδέα, ότι το ευρώ θα μπορούσε κάποια μέρα να αντικαταστήσει το δολάριο ως το δημοφιλέστερο παγκόσμιο νόμισμα, σημειώνει σε ανάλυσή του το πρακτορείο Reuters.
Οι προηγούμενοι μήνες κατέδειξαν-όπως υποστηρίζει- και ίσως και να εδραίωσαν την κυριαρχία του δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο, τις επενδύσεις, τον δανεισμό και τις αποταμιεύσεις κεντρικών τραπεζών, κυρίως λόγω των διαφορετικών απαντήσεων που έδωσαν οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι στην κρίση.
Ως τελευταίο παράδειγμα αναφέρεται η κοινή πρόταση Μέρκελ-Μακρόν για ένα Ταμείο Ανάκαμψης, που είναι πιθανό να φέρει στο φως μια νέα διαμάχη, είτε για το ύψος των δαπανών του κοινοτικού προϋπολογισμού, είτε για την έκδοση κορωνο-ομολόγων για να στηρίξουν τα φτωχότερα κράτη. Σύμφωνα με το πρακτορείο όλα αυτά έχουν αναζωπυρώσει τους φόβους ότι το ευρώ θα μπορούσε ακόμη και να διαλυθεί.
«Η κρίση απέδειξε και πάλι ότι το ευρώ μπορεί να μην είναι παντοτινό», δήλωσε ο Joachim Fels, παγκόσμιος οικονομικός σύμβουλος της Pimco, ο μεγαλύτερος διαχειριστής ομολόγων στον κόσμο. «Το δολάριο κυριαρχεί ακόμη περισσότερο ως το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα».
Ήδη τα τελευταία χρόνια το μερίδιο του ευρώ στην παγκόσμια χρηματοδότηση έχει συρρικνωθεί – τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δείχνουν ότι η βαρύτητά του στα αποθεματικά των κεντρικών τραπεζών κινείται πλέον περίπου στο 20%, από σχεδόν 26% το 2010. Το δολάριο, εν τω μεταξύ, έχει μερίδιο 61%.
Ενας ανάλογος δείκτης της ΕΚΤ για τον διεθνή ρόλο του ευρώ παρουσίασε αντίστοιχη μείωση από πάνω από 27% στις αρχές της δεκαετίας του 2000 σε κάτω από 22% το 2017, την τελευταία φορά που ανακοινώθηκαν τα σχετικά στοιχεία. Η εξάρτηση του παγκόσμιου δολαρίου υπογραμμίστηκε κατά τη διάρκεια του πανικού στις αγορές τον περασμένο Μάρτιο, όταν οι επιχειρήσεις έσπευσαν για ρευστότητα σε «πράσινα χαρτονομίσματα» για να πληρώσουν λογαριασμούς, να αποπληρώσουν χρέη ή απλώς να αυξήσουν τα αποθέματά τους.
Ήταν η απόδειξη ότι η πρόσβαση σε δολάρια είναι υψίστης σημασίας σε περιόδους κρίσης, οπότε «οι κεντρικές τράπεζες θα προβλέψουν ότι, από εδώ και στο εξής, θα πρέπει να κρατήσουν δολάρια», δήλωσε ο Μπραντ Σέτσερ, ανώτερος συνεργάτης των διεθνών οικονομικών στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
Ορισμένες κεντρικές τράπεζες σε σημαντικές χώρες του πλανήτη έχουν ήδη αρχίσει να διαφοροποιούν τα αποθεματικά τους. Η Ρωσία, για παράδειγμα, μείωσε τα κρατικά της κεφάλαια, από τη στιγμή που επλήγη από τις αμερικανικές κυρώσεις το 2014, όταν η ρωσική πετρελαϊκή εταιρεία Rosneft μετέτρεψε τις συμβάσεις εξαγωγών της σε ευρώ.
Κάποιοι οικονομολόγοι πάντως όπως ο Barry Eichengreen, από το Πανεπιστήμιο του Berkeley αποφεύγουν τόσο απαισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον του ευρωπαϊκού κοινού νομίσματος. «Δεν θα ξέγραφα ακόμα τους Ευρωπαίους», δήλωσε χαρακτηριστικά και θύμισε τα λόγια του «πατέρα» της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, του Jean Monnet, ότι «η Ευρώπη σφυρηλατείται μέσα από κρίσεις».