Εδώ και πολλά χρόνια οι άνθρωποι χρησιμοποιούν κάποια μορφή διαβατηρίου όταν μετακινούνται από τόπο σε τόπο, ωστόσο η ευρεία χρήση των διαβατηρίων, όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, δεν άρχισε πραγματικά παρά μόνο μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν χρησιμοποιήθηκαν συνήθως ως μέτρο ασφαλείας και για την αποτροπή της εισόδου κατασκόπων σε μια χώρα. Ακόμη και τότε κάποιοι θεωρούσαν τα διαβατήρια «αναχρονιστικά στον σύγχρονο κόσμο».
Όμως η χρήση των έντυπων διαβατηρίων -τα οποία για πρώτη φορά ψηφιοποιήθηκαν με τσιπ NFC το 2006- υφίσταται σιγά-σιγά έναν από τους μεγαλύτερους μετασχηματισμούς. Η ταξιδιωτική βιομηχανία, τα αεροδρόμια και οι κυβερνήσεις εργάζονται για να καταργήσουν την ανάγκη επίδειξης του διαβατηρίου.
Η τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου και τα smartphones χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για τον έλεγχο και την επιβεβαίωση της ταυτότητας πριν από τη μετακίνηση κάποιου σε μια χώρα του εξωτερικού. Αυτά τα συστήματα, αναφέρουν οι υποστηρικτές τους, μπορούν να μειώσουν τον χρόνο αναμονής. Ωστόσο, οι ειδικοί σε θέματα προστασίας της ιδιωτικότητας προειδοποιούν ότι υπάρχει ελάχιστη διαφάνεια σχετικά με τις τεχνολογίες που αναπτύσσονται και ότι η διάδοσή τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε παραβιάσεις δεδομένων και μεγαλύτερα επίπεδα παρακολούθησης.
Η προσπάθεια κατάργησης των χάρτινων διαβατηρίων γίνεται παγκοσμίως. Μέχρι στιγμής, αεροδρόμια στη Φινλανδία, στον Καναδά, στις Κάτω Χώρες, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ιταλία, στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ινδία και άλλα έχουν δοκιμάσει μεθόδους επιβεβαίωσης χωρίς διαβατήριο. Τον Οκτώβριο, αξιωματούχοι στη Σιγκαπούρη ανακοίνωσαν ότι οι κάτοικοί της μπορούν να πετούν από και προς τη χώρα χωρίς να χρησιμοποιούν τα έγγραφά τους, και οι ξένοι επισκέπτες μπορούν να «απολαμβάνουν την ευκολία των ελέγχων χωρίς διαβατήριο όταν αναχωρούν από τη Σιγκαπούρη».
Ενώ οι δοκιμές σε όλο τον κόσμο βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια και με διαφορετικές υποδομές, σε γενικές γραμμές λειτουργούν με παρόμοιους τρόπους: Οι πληροφορίες που αποθηκεύονται ιστορικά στο τσιπ NFC ενός διαβατηρίου, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσώπου, αποθηκεύονται ψηφιακά και συνδέονται με το τηλέφωνο του ταξιδιώτη. Η Ε.Ε. σχεδιάζει να δημιουργήσει μια επίσημη ταξιδιωτική εφαρμογή για τον σκοπό αυτό. Όταν βρίσκεται κανείς σε ένα αεροδρόμιο, μπορεί να δείξει το τηλέφωνό του και μια κάμερα αναγνώρισης προσώπου θα προσπαθήσει να επιβεβαιώσει τα χαρακτηριστικά του με τη φωτογραφία του διαβατηρίου.
Μία από τις πιο διαδεδομένες πρακτικές είναι η χρήση ενός «ψηφιακού ταξιδιωτικού πιστοποιητικού». Ενός DTC, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας των Ηνωμένων Εθνών (ICAO), ο οποίος αποτελείται από δύο μέρη: ένα εικονικό στοιχείο, το οποίο αντιπροσωπεύει τις πληροφορίες που είναι αποθηκευμένες στα διαβατήρια, και ένα φυσικό μέρος, στο τηλέφωνο του ταξιδιώτη. Τα δύο συνδέονται κρυπτογραφημένα για να διασφαλιστεί ότι δεν είναι πλαστά.
Υπάρχουν τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις για το DTC. Οι δύο απαιτούν να έχει κανείς μαζί του (αλλά όχι απαραίτητα να χρησιμοποιεί) χάρτινα διαβατήρια, ενώ η τρίτη, η οποία μπορεί να αργήσει μερικά χρόνια, δεν απαιτεί καν την έκδοση διαβατηρίου. Νωρίτερα φέτος, αξιωματούχοι στη Φινλανδία έκαναν μια μικρής κλίμακας δοκιμή ενός DTC σε 22 αεροπορικά δρομολόγια, χρησιμοποιώντας μια εφαρμογή για κινητά που είχε αναπτυχθεί. Ενώ οι επιβάτες εξακολουθούσαν να έχουν μαζί τους διαβατήρια, η συνοριοφυλακή της χώρας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι έλεγχοι διαρκούσαν μόλις οκτώ δευτερόλεπτα, ενώ η τεχνική επεξεργασία γινόταν σε δύο δευτερόλεπτα.
Ανησυχίες για τον τρόπο προστασίας των δεδομένων
Ενώ ο τερματισμός των εκνευριστικών ουρών στα αεροδρόμια θα ήταν ευπρόσδεκτος για πολλούς, η μετάβαση στα ψηφιακά ταξιδιωτικά έγγραφα εγείρει ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο προστασίας των δεδομένων, την ομαλοποίηση της τεχνολογίας επιτήρησης, όπως η αναγνώριση προσώπου, καθώς και το κατά πόσον τα συστήματα ψηφιακής ταυτότητας θα επεκταθούν περαιτέρω σε άλλα τμήματα της κοινωνίας και ποιος τελικά ελέγχει ή κατασκευάζει την τεχνολογικά επιτεύγματα.
Πολλές εταιρείες σε όλο τον κόσμο κατασκευάζουν συστήματα επαλήθευσης για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αποδείξουν ότι είναι αυτοί που λένε, κάτι που μπορεί να περιλαμβάνει σύνδεση με επίσημες κυβερνητικές βάσεις δεδομένων ή συστήματα.
Στην Ινδία, το σύστημα επιβίβασης Digi Yatra με αναγνώριση προσώπου έχει αντιμετωπίσει πολλαπλές επικρίσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο εισήχθη και τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι εγγράφηκαν. Το σύστημα, το οποίο λειτουργεί σε 24 αεροδρόμια σε όλη τη χώρα, ενδέχεται να ανοίξει σε αλλοδαπούς πολίτες το 2025. Εν τω μεταξύ, υπάρχουν σχέδια για την επέκταση της τεχνολογίας ταυτότητας σε ξενοδοχεία και ιστορικά μνημεία.
Πηγή: in.gr