Το πόσο διασυνδεδεμένες είναι οι οικονομίες των χωρών μεταξύ τους, είναι δεδομένο. Και όταν ακούστηκαν οι τριγμοί του γίγαντα των κατασκευαστικών στην Κίνα, με το valuation της να διαπραγματεύεται στο 29 και με την αδυναμία της να πληρώσει μερίσματα την περασμένη Πέμπτη 23/9/2021, οδήγησε τα χρηματιστήρια του Hong Kong και της Δύσης σε πτώση, όχι όμως τόσο μεγάλη ώστε να ακυρώσει τα κέρδη της εβδομάδας. Αβεβαιότητα επηρέασε και τα κρυπτονομίσματα, που την πρώτη μέρα της εβδομάδας ήταν κάτω 7.5% και συνέχισαν να χάνουν για ένα συνδυασμό λόγων, καθώς πολλοί Αμερικανοί γερουσιαστές ζητούν να παρθούν ρυθμιστικά μέτρα.
Εδώ έχουμε ένα γεγονός που οι συνέπειές του θα είναι αλυσιδωτές, για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ίσως είναι μάλιστα ένα κομβικό σημείο, ένα tipping point για την παγκόσμια ισορροπία οικονομικής και στρατιωτικής ισχύος, αν το συνδυάσουμε και με τα κεντρικά γεωπολιτικά που συμβαίνουν παράλληλα στη Ν.Α. Ασία.
Η Κίνα, έχοντας μονιμοποιηθεί σαν η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη ανέβαινε μέχρι τώρα με περίπου 10% για τα τελευταία τριάντα χρόνια. Μόνο που σε μεγάλο βαθμό, στο επίπεδο των ΜΕΓΑ επιχειρήσεων, αυτό συνέβαινε κυρίως με δανεισμό. Και επειδή εσωτερικά δεν πρόκειται για μία ελεύθερη οικονομία, αλλά για κρατικά ελεγχόμενη, που η μία κρατική εταιρεία αγοράζει με δανεικά από κρατικές τράπεζες από την άλλη κρατική, συμβαίνουν δύο πράγματα:
- Αφενός δεν είναι διαμοιρασμένο το επενδυτικό ρίσκο και
- Αφετέρου, το που γίνονται οι επενδύσεις δεν προκύπτει από τη δυναμική της αγοράς, αλλά από τον σχεδιασμό της γραφειοκρατίας. Που όταν πέσει έξω, όπως στην περίπτωση της Ε. που έχει κατασκευάσει πόλεις ολόκληρες όπου … κανείς δεν θέλει και δεν έχει λόγο να πάει να κατοικίσει, η διόρθωση πορείας βρίσκει πολλές αντιστάσεις
Εδώ λοιπόν έχουμε το κράτος που θα αναλάβει να ξελασπώσει κατά το μεγαλύτερο μέρος την εταιρεία, που και μόνο σαν χρηματοδότηση του δανεισμού θα είναι πολύ επώδυνο, τη στιγμή που και το δημόσιο χρέος έχει ανέβει, μόνο τα δύο τελευταία χρόνια από το 240%, στο 290% του ΑΕΠ.
Συγχρόνως τα τελευταία χρόνια, η ΚΙΝΑ χρειάστηκε να κάνει προβολή στρατιωτικής ισχύος. Ο ρυθμός αύξησης των στρατιωτικών της δαπανών είναι 50% πιο πάνω από τον ρυθμό ανάπτυξης. Το αναπόφευκτο slow-down,θα κάνει τους δείκτες χρέους να χειροτερέψουν σημαντικά, με όλο και μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ικανοποίηση των πολιτών, οι οποίοι αισθάνονται ήδη τις στερήσεις που προκύπτουν από τις στρατιωτικές προτεραιότητες και τώρα από τις οικονομικές αποτυχίες.
Αλλά οι εντάσεις που αυξανόμενα υπάρχουν σε διαρκώς περισσότερα μέτωπα, έχουν φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα. Πχ η Κίνα σταμάτησε τις εισαγωγές άνθρακα από την Αυστραλία, σε μία προσπάθεια να κάμψει την εχθρική στάση της Καμπέρα. Τώρα και η Καμπέρα ανταποδίδει, δυσχεραίνοντας μέχρι απαγόρευσης τις εξαγωγές orosteel στην Κίνα. Μία απαγόρευση που πλήττει και την ίδια την οικονομία της Αυστραλίας, ή μεταθέτει στο μέλλον σημαντικά έσοδά της, αλλά αφήνει σύξυλη ολόκληρη τη μεταλλουργική βιομηχανία της Κίνας, που δεν μπορεί να βρει άμεσα εναλλακτικούς προμηθευτές.
Αν προσθέσουμε σε αυτά και την πρόσφατη αμυντική συμμαχία στην περιοχή ανάμεσα σε ΗΠΑ-UK- Αυστραλία, με τα προγραμματιζόμενα πυρηνικά υποβρύχια που θα αμφισβητήσουν στο πεδίο όσα η Κίνα προσπαθεί να επιβάλλει σαν τετελεσμένα στην Κινεζική θάλασσα, βλέπουμε τη χώρα να βρίσκεται μπροστά σε έντονα γκρίζους ορίζοντες και στο χρέος, και στο εσωτερικό μέτωπο, και στο εξωτερικό. Ένα γκρίζο που θα απορροφήσει τεράστιους πόρους και θα λήξει πια την περίοδο χάριτος που απολάμβανε η χώρα και που της επέτρεπε να παραβιάζει τις έξι αρχές που χρειάζεται να σέβεται μία οικονομία για να μεγαλώνει (βλ. προηγούμενο άρθρο, https://bit.ly/3hOqkvO).
Αν συνδυάσουμε όλα τα παραπάνω και με τη γνώση των όσων έγιναν επί Reagan τη δεκαετία του 80, δεν είναι άτοπο να υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα στρατηγικό σχεδιασμό της προεδρίας Biden, να γονατίσει την Κίνα, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που γονάτισε τη Σοβιετική Ένωση ο Reagan με τις υπερδαπάνες για τον πόλεμο των άστρων.
Για Σχόλια και προτάσεις, [email protected]
Ο Μίλτων Παπαδάκης είναι Σύμβουλος επιχειρήσεων, επικεφαλής της εταιρείας MEDIARISK και έχει περάσει από σημαντικές θέσεις στην αγορά, όπως αυτή του Εμπορικού Δ/ντού του MEGA Channel, του Διευθύνοντος Συμβούλου της CARAT Hellas κ.α. Έχει πτυχία Μαθηματικών, Marketing και Νομικής.
