Σημαντική πίεση στα συστήματα Υγείας ασκούν φέτος τον χειμώνα τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού κατά των τελευταίων παραλλαγών της Covid-19 και της γρίπης, όπως δήλωσαν στο πρακτορείο Reuters κορυφαίοι αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας.
Τις τελευταίες εβδομάδες στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και σε άλλα μέρη του κόσμου υπάρχουν πληροφορίες για αυξανόμενες νοσηλείες που συνδέονται με λοιμώξεις του αναπνευστικού. Τα ποσοστά των θανάτων έχουν επίσης αυξηθεί -κυρίως μεταξύ των πιο ηλικιωμένων ενηλίκων- σε μερικές περιφέρειες, όμως βρίσκονται πολύ κάτω απ’ ό,τι κατά την κορύφωση της πανδημίας.
Η κυβέρνηση της Ισπανίας επανέφερε την υποχρεωτική χρήση μάσκας σε υγειονομικές εγκαταστάσεις, όπως έκαναν και μερικά δίκτυα νοσοκομείων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Υπερβολικά πολλοί άνθρωποι έχουν ανάγκη σοβαρής ιατρικής περίθαλψης για γρίπη, για Covid, παρόλο που μπορούμε αυτό να το εμποδίσουμε» δήλωσε η Μαρία Βαν Κερκόβε, προσωρινή διευθύντρια επιδημικής και πανδημικής προετοιμασίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Παράλληλα, αναφέρθηκε σε «απίστευτα χαμηλά» ποσοστά εμβολιασμού κατά της γρίπης και της Covid σε πολλές χώρες αυτή την περίοδο, καθώς ο κόσμος προσπαθεί να αφήσει πίσω του την πανδημία και τους περιορισμούς της.
Σύμφωνα με ειδικούς στις λοιμώδεις νόσους και υγειονομικούς αξιωματούχους, κυβερνήσεις πασχίζουν να ενημερώσουν για τους κινδύνους που εξακολουθεί να εγκυμονεί η Covid και αντιστοίχως για τα οφέλη του εμβολιασμού, ειδικά μετά τον Μάιο του 2023, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι η Covid δεν αποτελεί πλέον κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας.
Μόνο 19,4% των ενήλικων Αμερικανών έχει κάνει αυτήν τη περίοδο το εμβόλιο κατά της Covid, σύμφωνα με τα στοιχεία των Κέντρων Ελέγχου Ασθενειών (CDC) των Ηνωμένων Πολιτειών, παρά τη σύσταση να κάνουν όλοι οι ενήλικες το επικαιροποιημένο εμβόλιο που εμποδίζει τη σοβαρή νόσηση.
«Δεν πιστεύουμε πως έχουν κάνει αρκετοί άνθρωποι το επικαιροποιημένο εμβόλιο κατά της Covid» λέει σε συνέντευξή της η διευθύντρια των CDC Μάντι Κοέν, προσθέτοντας: «Οι άνθρωποι εξακολουθούν να μην καταλαβαίνουν πως η Covid παραμένει μια πιο σοβαρή ασθένεια από τη γρίπη».
Η γρίπη αντιπροσώπευε το 5,2% των επισκέψεων στα τμήματα επειγόντων περιστατικών στις ΗΠΑ, σε σύγκριση με 3% για την Covid την εβδομάδα που τελείωσε στις 30 Δεκεμβρίου. Εντούτοις η Covid ευθυνόταν για 10,5 στις 100.000 νοσηλείες την περίοδο αυτή, σε σύγκριση με 6,1 ανά 100.000 νοσηλείες για τη γρίπη.
Τα περισσότερα από τα επικαιροποιημένα εμβόλια που χρησιμοποιούνται στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση παρασκευάζονται από την Pfizer και τη γερμανική εταίρο της BioNTech ή από τη Moderna.
Στην Ευρώπη, η γρίπη κυκλοφορεί σε υψηλότερα ποσοστά από την Covid, όπως ανακοίνωσε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών (ECDC). Συνολικά το 24% ενός αντιπροσωπευτικού δείγματος τεστ βρέθηκε θετικό την τελευταία εβδομάδα του 2023, καταγράφοντας αύξηση από το 19% που ήταν 15 ημέρες νωρίτερα.
Τα ποσοστά είναι παρόμοια με προηγούμενες περιόδους εποχικής γρίπης, λέει ο ειδικός του ECDC για τους ιούς του αναπνευστικού Εντοάρντο Κολζάνι και συνεχίζει: «Όμως τώρα έχουμε την Covid-19 ως νέο, ανεπιθύμητο επισκέπτη».
Το ECDC δεν έχει ποσοστά εμβολιασμού για την ευρωπαϊκή ήπειρο ούτε για τη γρίπη ούτε και για την Covid, όμως ο Κολζάνι ανέφερε ότι προηγούμενα δεδομένα έδειξαν πως τα επίπεδα του εμβολιασμού κατά της Covid είναι πολύ κάτω απ’ αυτά που απαιτούνται σε μια πανδημία.
Στην Ευρώπη, τα νέα εμβόλια κατά της Covid συνιστώνται μόνο για ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι σε ανοσοκαταστολή. Σε αυτές τις ομάδες ο ΠΟΥ λέει πως η εμβολιαστική κάλυψη θα πρέπει να είναι 100%.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα ποσοστά της Covid αυξάνονται επίσης στο νότιο ημισφαίριο στη διάρκεια του καλοκαιριού, επειδή δεν πρόκειται ακόμη για έναν εποχικό ιό.
Τον περασμένο μήνα αναφέρθηκαν διεθνώς 850.000 νέα κρούσματα της Covid και 118.000 νέες νοσηλείες – αύξηση από τον Νοέμβριο κατά 52% και 23% αντιστοίχως, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ο οποίος πρόσθεσε πως οι πραγματικοί αριθμοί είναι πιθανόν υψηλότεροι.
Τα εμβόλια εξακολουθούν να είναι πολύ αποτελεσματικά για την πρόληψη της σοβαρής νόσου, ακόμη κι αν δεν εμποδίζουν τη μόλυνση, λένε εμπειρογνώμονες.
Πρόσφατη μελέτη στην επιθεώρηση «Lancet Infectious Diseases» από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα και το νοσοκομείο Ντάντεριντ στη Σουηδία έδειξε ότι το επικαιροποιημένο εμβόλιο, το οποίο στοχεύει την παραλαγή XBB.1.5 του κορωνοϊού, μειώνει τον κίνδυνο νοσηλείας για Covid κατά 76,1% σε πρόσωπα που έχουν μολυνθεί από τις πιο πρόσφατες παραλλαγές, με βάση τα μητρώα δημόσιας υγείας για τους ενηλίκους άνω των 65 ετών. Τα φετινά εμβόλια γρίπης, τα οποία παράγονται από διάφορες φαρμακοβιομηχανίες, εκτιμάται ότι μειώνουν τον κίνδυνο νοσηλείας κατά 52%.
«Όμως η κόπωση με τον εμβολιασμό κατά της Covid αποτελεί εμπόδιο στην εκστρατεία εμβολιασμού» δήλωσε ο Κολζάνι. Στην Ιταλία μόλις το 8,6% του πληθυσμού που καλείται να εμβολιαστεί έχει κάνει την τρίτη ενισχυτική δόση κατά της Covid μετά την αρχική σειρά των εμβολιασμών, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Υγείας από τις 7 Ιανουαρίου.
Τα στοιχεία για τη γρίπη δεν είναι ακόμα διαθέσιμα, όμως σε μελέτη της Federfarma, της ένωσης των ιταλικών φαρμακείων, αναφέρεται ότι 15% των Ιταλών εμβολιάστηκε κατά της γρίπης το περασμένο φθινόπωρο, σε σύγκριση με λίγο πάνω από 20% κατά την προηγούμενη περίοδο εποχικής γρίπης.
