Δύσκολο εννιάμηνο για τη Motor Oil: Γεωπολιτική αστάθεια, μειωμένα έσοδα και αρνητικές ταμειακές ροές

Η Motor Oil ανακοίνωσε τα αποτελέσματα για το εννιάμηνο του 2024 με σημαντική πτώση της καθαρής κερδοφορίας, καθώς η παγκόσμια ενεργειακή αστάθεια, οι γεωπολιτικές εντάσεις και μια καταστροφική πυρκαγιά στα διυλιστήρια της εταιρείας στο Καλαμάκι Κορινθίας δημιούργησαν πιέσεις στη λειτουργία και τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας.

Σημαντική μείωση κερδοφορίας

Σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία που ανακοίνωσε η εταιρεία, τα καθαρά κέρδη του Ομίλου για το εννιάμηνο μειώθηκαν κατά 68,9% στα 224,05 εκατ. ευρώ, από 717,25 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Ιδιαίτερα αρνητική ήταν η εικόνα για το Γ’ Τρίμηνο του έτους, όπου καταγράφηκαν καθαρές ζημίες ύψους 137,9 εκατ. ευρώ, υπονομεύοντας τις θετικές επιδόσεις των προηγούμενων τριμήνων.

Η μείωση της κερδοφορίας συνδέεται με τη μείωση των περιθωρίων διύλισης, καθώς και με το αυξημένο λειτουργικό κόστος λόγω της πυρκαγιάς στα διυλιστήρια. Παράλληλα, η αρνητική συμβολή των γεωπολιτικών εντάσεων στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή επηρέασε την ευρύτερη αγορά ενέργειας, αυξάνοντας τη μεταβλητότητα των τιμών και επιβαρύνοντας τη λειτουργία της εταιρείας.

Σταθερά έσοδα αλλά υποχώρηση στο EBITDA

Τα έσοδα της Motor Oil για το εννιάμηνο διαμορφώθηκαν στα 9,368 δισ. ευρώ, σημειώνοντας οριακή πτώση από τα 9,968 δισ. ευρώ το ίδιο διάστημα του προηγούμενου έτους (-6%). Ωστόσο, το EBITDA υποχώρησε αισθητά κατά 34% στα 768 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας τη μειωμένη αποδοτικότητα των διυλιστηρίων λόγω της πτώσης των περιθωρίων κέρδους των προϊόντων.

Τα περιθώρια κέρδους για προϊόντα όπως η βενζίνη και το ντίζελ (ULSD) παρουσίασαν αισθητή μείωση. Χαρακτηριστικά, το περιθώριο για Jet Fuel έπεσε από $31.6/bbl το 3ο τρίμηνο του 2023 στα $15.7/bbl το ίδιο διάστημα φέτος.

Αυξημένες επενδύσεις και αρνητικές ταμειακές ροές

Παρά τις προκλήσεις, η Motor Oil διατήρησε το επενδυτικό της πρόγραμμα. Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες (Capex) αυξήθηκαν στα 298 εκατ. ευρώ για το εννιάμηνο του 2024, από 246 εκατ. ευρώ το 2023, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση της εταιρείας στη στρατηγική μετάβασης προς την καθαρή ενέργεια και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ωστόσο, οι ελεύθερες ταμειακές ροές της εταιρείας ήταν αρνητικές, φτάνοντας τα -129 εκατ. ευρώ, σε αντίθεση με τις θετικές ροές των 746 εκατ. ευρώ το εννιάμηνο του 2023.

Το καθαρό χρέος αυξήθηκε στα 1,836 δισ. ευρώ, από 1,518 δισ. ευρώ στο τέλος του 2023, αντανακλώντας τις αυξημένες επενδύσεις και τις πιέσεις στη ρευστότητα.

Έκτακτη φορολόγηση των διυλιστηρίων

Ο φόρος εισοδήματος, σε επίπεδο Εταιρείας, υπολογίζεται με συντελεστή 22% επί των φορολογητέων κερδών, καθώς και με την προσωρινή συνεισφορά αλληλεγγύης. Κατά τον υπολογισμό των φορολογητέων κερδών, η συνεισφορά αυτή αναγνωρίζεται ως εκπιπτόμενη δαπάνη για το φορολογικό έτος 2024, σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.

Τον Ιούλιο του 2024, εκδόθηκε ο Νόμος 5122/19.7.2024, ο οποίος επιβάλλει Προσωρινή Συνεισφορά Αλληλεγγύης στα διυλιστήρια, βάσει των υπερκερδών, όπως αυτά ορίζονται από τον Κανονισμό της ΕΕ 1854/2022, του φορολογικού έτους 2023, δηλαδή 33% επί των φορολογητέων κερδών του φορολογικού έτους 2023 που υπερβαίνουν το 20% του μέσου όρου των φορολογητέων κερδών των φορολογικών ετών 2018 έως 2021.

Επιπλέον, η Οδηγία του Συμβουλίου (ΕΕ) 2022/2523, γνωστή ως Pillar II-Global Tax, καθορίζει έναν ελάχιστο φόρο 15% για πολυεθνικές και μεγάλες εγχώριες επιχειρηματικές ομάδες με ετήσια έσοδα άνω των 750 εκατομμυρίων ευρώ. Για τα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος εάν το πραγματικό φορολογικό ποσοστό είναι κάτω από το 15%.

Στην Ελλάδα, όπου βρίσκεται η έδρα της Εταιρείας, ο νόμος αυτός ψηφίστηκε στις 5 Απριλίου 2024 (Νόμος 5100/2024), ενώ σε άλλες χώρες όπου δραστηριοποιείται ο Όμιλος, η υιοθέτηση αντίστοιχων νόμων βρίσκεται σε διάφορα στάδια.

Ο πρόσθετος φόρος για τον Όμιλο σχετίζεται με τις δραστηριότητες του Ομίλου στις εξής χώρες: Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κροατία και Κύπρο. Σύμφωνα με την ενδιάμεση εκτίμησή μας, η εφαρμογή αυτής της πολιτικής δεν αναμένεται να επηρεάσει ουσιαστικά τον Όμιλο.

Επιπλέον, ο Όμιλος εφάρμοσε την προσωρινή εξαίρεση από τις λογιστικές απαιτήσεις για την αναβαλλόμενη φορολογία, όπως προβλέπεται στις τροποποιήσεις του ΔΛΠ 12 που εκδόθηκαν τον Μάιο του 2023, ώστε να μην αναγνωρίζει ούτε να γνωστοποιεί πληροφορίες σχετικά με αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις που σχετίζονται με τους φόρους εισοδήματος του Pillar II.

Εγκρίσεις Μερισμάτων για το 2023 και Ενδιάμεση Διανομή για το 2024

Η διοίκηση της Motor Oil, όπως κάθε χρόνο, πρότεινε τη διανομή μερίσματος στους μετόχους στο τέλος της οικονομικής χρήσης, πρόταση που υπόκειται στην έγκριση της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης. Στην Ετήσια Γενική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2024, εγκρίθηκε η διανομή συνολικού μικτού μερίσματος για τη χρήση του 2023 ύψους €199.409.364 (€1,80 ανά μετοχή).

Διαδικασία διανομής μερίσματος 2023

  • Ενδιάμεσο Μέρισμα: Ένα μικτό ενδιάμεσο μέρισμα ύψους €44.313.192 (€0,40 ανά μετοχή) λογίστηκε τον Οκτώβριο του 2023 και καταβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2023.
  • Υπόλοιπο Μέρισμα: Το υπόλοιπο ποσό, ύψους €1,40 ανά μετοχή, λογίστηκε τον Ιούνιο του 2024 και καταβλήθηκε τον Ιούλιο του 2024.

Ενδιάμεσο μέρισμα για το 2024

Στη συνεδρίασή του στις 29 Οκτωβρίου 2024, το Διοικητικό Συμβούλιο της Motor Oil ενέκρινε τη διανομή μικτού ποσού €0,30 ανά μετοχή ως ενδιάμεσο μέρισμα για τη χρήση του 2024.

Φορολογία μερισμάτων

Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τον Νόμο 4646/2019, τα κέρδη που διανέμονται από νομικά πρόσωπα από τη φορολογική χρήση του 2020 και μετά υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή 5%.

Η συγκεκριμένη διαδικασία διανομής και φορολογίας διασφαλίζει τη συμμόρφωση της εταιρείας με το ισχύον νομικό και φορολογικό πλαίσιο, παρέχοντας παράλληλα σταθερή απόδοση στους μετόχους.

Διαχείριση κινδύνων και εταιρική διακυβέρνηση στη Motor Oil

Το εννιάμηνο του 2024 χαρακτηρίστηκε από έντονες γεωπολιτικές αναταράξεις, ειδικά στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, γεγονός που επηρέασε την παγκόσμια οικονομία. Οι διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας, η υψηλή μεταβλητότητα των επιτοκίων και ο αυξανόμενος πληθωρισμός δημιούργησαν ένα δύσκολο περιβάλλον λειτουργίας για επιχειρήσεις του ενεργειακού τομέα, όπως η Motor Oil. Παρά τις προκλήσεις, η εταιρεία έχει υιοθετήσει ένα ισχυρό πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων που διασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία της, ενώ παραμένει στρατηγικά προσανατολισμένη στη μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια και την αντιμετώπιση των κλιματικών και γεωπολιτικών προκλήσεων.

Η Motor Oil εφαρμόζει το μοντέλο των τριών γραμμών άμυνας για τη διαχείριση κινδύνων, το οποίο περιλαμβάνει σαφείς ρόλους και ευθύνες σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της. Η πρώτη γραμμή άμυνας αφορά τις επιχειρησιακές μονάδες, οι οποίες εντοπίζουν και αξιολογούν τους κινδύνους που προκύπτουν από τις δραστηριότητές τους. Παράλληλα, διασφαλίζουν την εφαρμογή ελέγχων και την ευθυγράμμιση με τους στρατηγικούς και επιχειρησιακούς στόχους της εταιρείας.

Η δεύτερη γραμμή άμυνας περιλαμβάνει τη Μονάδα Διαχείρισης Κινδύνων και τη Μονάδα Συμμόρφωσης, οι οποίες παρέχουν καθοδήγηση και εποπτεύουν τις επιχειρησιακές μονάδες. Η ανεξαρτησία αυτών των μονάδων εξασφαλίζεται μέσω της εποπτείας του Διοικητικού Συμβουλίου, διασφαλίζοντας την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων. Τέλος, η τρίτη γραμμή άμυνας περιλαμβάνει τη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, η οποία παρέχει ανεξάρτητη αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του πλαισίου διαχείρισης κινδύνων και του συστήματος εσωτερικού ελέγχου. Η συνεργασία μεταξύ των γραμμών άμυνας ενισχύεται μέσω τακτικών συναντήσεων και συντονισμένων δράσεων.

Η Motor Oil αντιμετωπίζει επίσης σημαντικούς χρηματοοικονομικούς κινδύνους, όπως ο κίνδυνος εμπορευμάτων, ο συναλλαγματικός κίνδυνος και ο κίνδυνος επιτοκίων. Αυτοί οι κίνδυνοι διαχειρίζονται μέσω της χρήσης παραγώγων χρηματοοικονομικών εργαλείων, τα οποία αξιοποιούνται για σκοπούς αντιστάθμισης. Οι σχετικές συμβάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο λογιστικής αντιστάθμισης κινδύνων, παρέχοντας μια πιο αποτελεσματική διαχείριση των επιπτώσεων αυτών των κινδύνων στις οικονομικές επιδόσεις της εταιρείας.

Στο πλαίσιο της διαχείρισης κεφαλαίου, η Motor Oil διατηρεί μια ισορροπημένη κεφαλαιακή δομή μέσω της βελτιστοποίησης της ισορροπίας μεταξύ χρέους και ιδίων κεφαλαίων. Η εταιρεία παρακολουθεί συστηματικά το κόστος κεφαλαίου και τους κινδύνους που σχετίζονται με τις διαφορετικές κατηγορίες κεφαλαίου, επιδιώκοντας τη μεγιστοποίηση της απόδοσης για τους μετόχους. Στο πλαίσιο αυτό, εκδίδει ομολογιακά δάνεια και αξιοποιεί τις τοπικές και διεθνείς αγορές κεφαλαίου για τη διεύρυνση των χρηματοδοτικών της επιλογών.

Παράλληλα, η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια και η βιώσιμη ανάπτυξη παραμένουν κεντρικοί πυλώνες της στρατηγικής της Motor Oil. Μέσα από το ισχυρό πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης και τη συστηματική διαχείριση κινδύνων, η εταιρεία προσαρμόζεται στις συνεχείς αλλαγές του διεθνούς περιβάλλοντος και παραμένει αφοσιωμένη στην επίτευξη των στρατηγικών της στόχων, διατηρώντας την ευελιξία και την ανθεκτικότητά της.

Σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, η Motor Oil συνεχίζει να επιβεβαιώνει την ικανότητά της να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τους κινδύνους και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της αγοράς, εξασφαλίζοντας τη μακροχρόνια βιωσιμότητα και ανάπτυξή της.

Διαχείριση χρηματοοικονομικών και λειτουργικών κινδύνων

Η Motor Oil υιοθετεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τη διαχείριση κινδύνων, λαμβάνοντας υπόψη τους χρηματοοικονομικούς, λειτουργικούς, γεωπολιτικούς και τεχνολογικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία της. Η στρατηγική αυτή βασίζεται σε ένα συνδυασμό αποτελεσματικής χρηματοοικονομικής διαχείρισης, προσαρμοστικότητας στις αλλαγές της αγοράς και εστίασης στη βιωσιμότητα και την ασφάλεια στον ψηφιακό κόσμο.

Η διαχείριση των χρηματοοικονομικών κινδύνων της Motor Oil περιλαμβάνει τη χρήση παραγώγων για την αντιστάθμιση κινδύνων, όπως ο συναλλαγματικός, ο επιτοκιακός και ο κίνδυνος εμπορευμάτων. Η εταιρεία δεν εμπλέκεται σε κερδοσκοπικές δραστηριότητες, αλλά εστιάζει στη σταθεροποίηση της οικονομικής της θέσης μέσω στρατηγικών αντιστάθμισης.

  • Συναλλαγματικός Κίνδυνος: Η χρήση των διεθνών τιμών Platt’s σε δολάρια ΗΠΑ για αγορές και πωλήσεις πετρελαίου δημιουργεί κινδύνους διακύμανσης συναλλαγματικών ισοτιμιών. Οι κίνδυνοι αυτοί μειώνονται μέσω φυσικών αντισταθμίσεων και αντιστοίχισης περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων σε ξένα νομίσματα.
  • Επιτοκιακός Κίνδυνος: Η εταιρεία διαχειρίζεται τον κίνδυνο αυτό με τη χρήση παραγώγων, όπως τα swaps επιτοκίων, για τη μείωση της μεταβλητότητας των χρηματοοικονομικών εξόδων.
  • Κίνδυνος Εμπορευμάτων: Η διακύμανση στις τιμές του πετρελαίου επηρεάζει τη διατήρηση αποθεμάτων και τα περιθώρια διύλισης. Ως πολιτική, η εταιρεία διατηρεί τα αποθέματα σε χαμηλά επίπεδα και χρησιμοποιεί παράγωγα προϊόντα καυσίμων για αντιστάθμιση.

Κυβερνοασφάλεια

Η αυξημένη εξάρτηση από την τεχνολογία και η ενσωμάτωση ψηφιακών λύσεων καθιστούν την κυβερνοασφάλεια κεντρικό άξονα στρατηγικής. Η Motor Oil εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης ασφάλειας πληροφοριών και αναπτύσσει εκπαιδευτικά προγράμματα για την πρόληψη κινδύνων. Επιπλέον, συνεργάζεται στενά με προμηθευτές και συνεργάτες για την αξιολόγηση της ασφάλειας των συστημάτων τους και τη διασφάλιση της επιχειρησιακής της συνέχειας σε περίπτωση ψηφιακών απειλών.

Περιβαλλοντικοί, Κοινωνικοί και Διακυβερνητικοί (ESG) Κίνδυνοι

Η Motor Oil αναγνωρίζει τη σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης και τη διαχείριση των ESG κινδύνων. Η εταιρεία ενσωματώνει τις παραμέτρους ESG στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ενώ παραμένει διαφανής στις αναφορές της προς τους μετόχους και την κοινωνία. Η στρατηγική της περιλαμβάνει τη συνεχή βελτίωση της απόδοσης στους τομείς αυτούς και τη δέσμευση σε υπεύθυνες επιχειρηματικές πρακτικές.

Διαχείριση ρευστότητας και πιστωτικού κινδύνου

Η Motor Oil διαχειρίζεται αποτελεσματικά τη ρευστότητά της μέσω συνδυασμού ταμειακών διαθεσίμων, τραπεζικών δανείων και πιστωτικών γραμμών, διατηρώντας συνολικές πιστωτικές διευκολύνσεις ύψους €2,12 δισ.. Παράλληλα, περιορίζει τον πιστωτικό κίνδυνο μέσω εγγυήσεων, γραμμάτων πίστωσης και εξασφαλίσεων, ενώ συνεργάζεται κυρίως με διεθνείς εταιρείες πετρελαίου υψηλής φερεγγυότητας.

Γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις

Η εταιρεία ανέφερε πως το εννιάμηνο του 2024 επηρεάστηκε από αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Η αστάθεια στις τιμές της ενέργειας, η μεταβλητότητα των επιτοκίων και ο πληθωρισμός αποτέλεσαν καθοριστικούς παράγοντες που αύξησαν το κόστος και περιόρισαν τα περιθώρια κέρδους.

Σημαντικό ρόλο έπαιξε επίσης η μείωση της τιμής του Brent, η οποία έπεσε από τα $87/bbl το 3ο τρίμηνο του 2023 στα $80/bbl φέτος. Οι διακυμάνσεις στις συναλλαγματικές ισοτιμίες (EUR/USD) προσέθεσαν επιπλέον προκλήσεις.

Motor Oil: Πρόσφατες εξελίξεις και διαχείριση προκλήσεων

Η Motor Oil ανακοίνωσε πρόσφατα σημαντικές εξελίξεις που αφορούν διοικητικά, λειτουργικά και νομικά θέματα, τα οποία επηρεάζουν την πορεία της εταιρείας. Ακολουθούν οι βασικές εξελίξεις:

Πρόστιμο από την επιτροπή ανταγωνισμού

Στις 15 Οκτωβρίου 2024, επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους €9,2 εκατ. από την Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού, με αφορμή τον φερόμενο – κατά την Επιτροπή – παρεμπόδιση αυτεπάγγελτου ελέγχου στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας τον Σεπτέμβριο του 2021. Η Motor Oil θεωρεί την απόφαση της Επιτροπής εσφαλμένη και αβάσιμη και έχει δεσμευτεί να προσφύγει στα αρμόδια δικαστήρια για την ακύρωση της απόφασης, χρησιμοποιώντας όλα τα ένδικα μέσα για την προστασία των συμφερόντων της.

Διανομή ενδιάμεσου μερίσματος

Στις 29 Οκτωβρίου 2024, το Διοικητικό Συμβούλιο ενέκρινε τη διανομή μικτού ενδιάμεσου μερίσματος ύψους €33,2 εκατ. (€0,30 ανά μετοχή) για τη χρήση του 2024. Το μέρισμα αυτό αναμένεται να καταβληθεί στις 3 Ιανουαρίου 2025.

Ενημέρωση για το περιστατικό πυρκαγιάς

Στις 7 Νοεμβρίου 2024, η εταιρεία παρείχε ενημέρωση για τις επιπτώσεις της πυρκαγιάς που σημειώθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2024 στις εγκαταστάσεις του διυλιστηρίου. Οι εργασίες αποκατάστασης της Μονάδας Ατμοσφαιρικής Απόσταξης (CDU) βρίσκονται σε εξέλιξη, με την αρχική εκτίμηση ολοκλήρωσης να τοποθετείται στο Γ’ Τρίμηνο του 2025. Κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης, η παραγωγική δυναμικότητα εκτιμάται στο 65-80% της συνολικής ονομαστικής δυναμικότητας. Η εταιρεία έχει πλήρη ασφαλιστική κάλυψη για ζημιές περιουσίας καθώς και για την απώλεια κερδών και συνεργάζεται στενά με τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Διοικητικές αλλαγές

Στις 12 Νοεμβρίου 2024, ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, Βαρδής Ι. Βαρδινογιάννης, απεβίωσε. Στις 18 Νοεμβρίου 2024, το Διοικητικό Συμβούλιο αναδιοργανώθηκε, ορίζοντας τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, Ιωάννη Β. Βαρδινογιάννη, ως νέο Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου. Επιπλέον, ο Γεώργιος Προυσανίδης ανέλαβε τη θέση του μη εκτελεστικού Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου.

Εκτίμηση για την οικονομική πορεία

Παρά τις προκλήσεις, η Motor Oil διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις κρίσεις και προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες. Πέραν των παραπάνω, δεν σημειώθηκαν γεγονότα που να επηρεάζουν ουσιωδώς την οικονομική δομή ή τη λειτουργία του Ομίλου από την 1η Οκτωβρίου 2024 έως την ημερομηνία έκδοσης των οικονομικών καταστάσεων.