Σημαντικές αλλαγές δρομολογούνται στον τομέα των κατασκευών, καθώς οι μικρότερες εταιρείες διεκδικούν τη θέση τους σε μεγάλα έργα. Το άνοιγμα της 7ης τάξης εργοληπτικού πτυχίου θεωρείται πλέον αναγκαίο για τη βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου. Παρότι η διαδικασία προχωρά με καθυστερήσεις, η συγκυρία είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, δεδομένης της αύξησης των επενδύσεων στις υποδομές.
Μεγάλες εταιρείες όπως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Άκτωρ, Άβαξ και ΜΕΤΚΑ έχουν αναλάβει έργα συνολικού ύψους άνω των 15 δισ. ευρώ, κάτι που εγείρει ζητήματα για τη δυνατότητα έγκαιρης ολοκλήρωσής τους. Η εμπλοκή περισσότερων εταιρειών κρίνεται απαραίτητη, ιδιαίτερα καθώς ο όγκος των νέων συμβάσεων συνεχίζει να αυξάνεται. Ωστόσο, η έλλειψη προσαρμογής του νομοθετικού πλαισίου έχει περιορίσει τις δυνατότητες αναβάθμισης πτυχίων, γεγονός που λειτουργεί ως τροχοπέδη στην επέκταση του κλάδου.
Νομοθετικά κενά και η αναγκαιότητα εξέλιξης
Το Προεδρικό Διάταγμα 71 του 2019, που προβλέπει την αναθεώρηση των εργοληπτικών πτυχίων, παραμένει ανενεργό. Χωρίς αυτό, οι εταιρείες χαμηλότερης τάξης αδυνατούν να διεκδικήσουν αναβάθμιση. Αν και οι συνθήκες του παρελθόντος, όπως η οικονομική κρίση, περιόριζαν τις δυνατότητες προσαρμογής, σήμερα οι εταιρείες είναι περισσότερο ώριμες. Τα έργα που δημοπρατήθηκαν τα τελευταία χρόνια επέτρεψαν τη μεγέθυνση μικρότερων επιχειρήσεων, οι οποίες πλέον διαθέτουν τη δυναμική να ανταποκριθούν σε αυξημένες απαιτήσεις.
Παράλληλα, η στάση των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων έχει αλλάξει. Στο παρελθόν, οι ηγετικές εταιρείες αντιδρούσαν στο άνοιγμα της ανώτατης τάξης, επικαλούμενες κινδύνους που συνδέονταν με την εμπλοκή μικρότερων εταιρειών.
Οι νέες ρυθμίσεις και οι προοπτικές
Η επικείμενη κατάργηση του κριτηρίου ανεκτέλεστου δημιουργεί νέες δυνατότητες. Με την υφιστάμενη νομοθεσία, εταιρείες της 6ης τάξης μπορούν να διεκδικούν έργα μέχρι 44 εκατ. ευρώ. Αν επιθυμούν να συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς μεγαλύτερης αξίας, υποχρεώνονται σε κοινοπραξίες με μεγαλύτερες εταιρείες. Η αλλαγή αυτή θα επιτρέψει την ανεξάρτητη διεκδίκηση μεγαλύτερων έργων, διευκολύνοντας την αναβάθμιση εταιρειών όπως η ΕΚΤΕΡ και η Δομική Κρήτης.
Η ΕΚΤΕΡ έχει ήδη προβεί σε στρατηγικές κινήσεις, όπως η απορρόφηση της εταιρείας Ενεργειακός Κόμβος, βελτιώνοντας τα περιουσιακά της στοιχεία και ενισχύοντας τη θέση της για διεκδίκηση ανώτατου πτυχίου. Ο πρόεδρος της εταιρείας, κ. Αθανάσιος Σίψας, δήλωσε ότι τα κριτήρια για την 7η τάξη είναι αυστηρά, ενώ προβλέπεται η χορήγηση μόνο πέντε πτυχίων.
Αντίκτυπος στις μικρότερες τάξεις
Αντίθετα, η 6η τάξη αναμένεται να ενισχυθεί σημαντικά, καθώς περισσότερες από 50 εταιρείες της 4ης και 5ης τάξης θα αναβαθμιστούν. Η τάση αυτή θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και πιθανότατα θα οδηγήσει σε μειώσεις τιμών στα δημόσια έργα. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, σήμερα υπάρχουν 4 ενεργές εταιρείες στην 7η τάξη, 35 στην 6η, 57 στην 5η και 109 στην 4η. Με τη νέα ρύθμιση, αναμένεται σημαντική αύξηση των ενεργών εταιρειών στις ανώτερες τάξεις.
Το άνοιγμα της 7ης τάξης εργοληπτικού πτυχίου δεν αποτελεί απλώς θεσμική ανάγκη, αλλά κεντρικό στοιχείο για την ανάπτυξη του κλάδου. Η συμμετοχή μικρότερων εταιρειών σε μεγάλα έργα θα συμβάλει στη διασφάλιση της ομαλής υλοποίησής τους, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και την καινοτομία. Η επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών από το Υπουργείο Υποδομών είναι απαραίτητη για τη διαμόρφωση ενός πιο ισχυρού και πολυδιάστατου κατασκευαστικού τομέα.
