Τη δεύτερη Σύνοδο για τη Δημοκρατία, υπό τη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία και των ανησυχιών για την ενίσχυση της ισχύος της Κίνας ανοίγει σήμερα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ο οποίος έχει δεσμευτεί να αποκαταστήσει την αμερικανική ηγεμονία μετά την προεδρία Ντόναλντ Τραμπ.
Η δεύτερη σύνοδος, όπως και η πρώτη το 2021, θα διεξαχθεί κυρίως μέσω διαδικτύου και θα διαρκέσει τρεις ημέρες. Ο Μπάιντεν έχει καλέσει 121 ηγέτες από όλο τον κόσμο, οκτώ περισσότερους από όσους την προηγούμενη φορά.
Προκειμένου να αποφύγει οποιαδήποτε κατηγορία περί αμερικανικού εγωκεντρισμού, κάλεσε τους ηγέτες της Ζάμπια, της Κόστα Ρίκα, της Νότιας Κορέας και της Ολλανδίας -ως εκπροσώπους ηπείρων- να είναι συνδιοργανωτές της συνόδου.
Όπως δήλωσε σε δημοσιογράφους ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος, ο οποίος θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, ο Τζο Μπάιντεν αναμένεται να ανακοινώσει επενδύσεις 690 εκατ. δολαρίων για να στηρίξει «τη δημοκρατική ανανέωση» στον κόσμο. Οι πόροι αυτοί θα χρησιμοποιηθούν για την προώθηση της διεξαγωγής δίκαιων και ελεύθερων εκλογών, την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς και τη μάχη κατά της διαφθοράς, σύμφωνα με τον εν λόγω αξιωματούχο, ο οποίος διευκρίνισε μάλιστα ότι το ποσό αυτό θα προστεθεί στα 400 εκατ. δολάρια που αποδεσμεύθηκαν κατά την πρώτη σύνοδο.
Καθένας από τους ηγέτες των πέντε χώρων που συνδιοργανώνουν τη σύνοδο θα προεδρεύσουν μιας διαδικτυακής συνεδρίασης σήμερα. Η συνεδρίαση που οργανώνουν οι ΗΠΑ είναι αφιερωμένη «στην απάντηση των δημοκρατιών στις παγκόσμιες προκλήσεις» με προσκεκλημένο τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Αύριο Πέμπτη, δεύτερη ημέρα της συνόδου, θα γίνουν εκδηλώσεις στις πρωτεύουσες καθεμίας από τις συνδιοργανώτριες χώρες.
Στις εργασίες της συνόδου θα λάνουν μέρος αξιωματούχοι και μέλη της Κοινωνίας των Πολιτών, για να μιλήσουν για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η δημοκρατία σε όλο τον κόσμο, ακόμη και στον τεχνολογικό τομέα, την ώρα που οι Δυτικοί κατηγορούν το TikTok ότι εξυπηρετεί τα σχέδια του Πεκίνου.
Τουρκία και Ουγγαρία
Αν και ο Μπάιντεν τήρησε τις προεκλογικές υποσχέσεις του για τη διεξαγωγή αυτής της συνόδου και ανανέωσε τους δεσμούς των ΗΠΑ με πολλές χώρες, έχει προκαλέσει και επικρίσεις καθώς εργάστηκε για την προσέγγιση της Ουάσινγκτον με ηγέτες που κατηγορούνται για αυταρχικές τάσεις και έχουν αμφιλεγόμενες επιδόσεις σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος επισκέφθηκε πέρυσι τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο για να συμμετάσχει στην COP27, ενώ προσέγγισε και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Καμία από αυτές τις τρεις χώρες δεν έχει κληθεί να μετάσχει στη σύνοδο, από την οποία έχει αποκλειστεί ο εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν, όπως και οι ηγέτες της Σιγκαπούρης και του Μπανγκλαντές.
Το State Department αρνήθηκε να διευκρινίσει τα κριτήρια βάσει των οποίων έγιναν οι προσκλήσεις. «Δεν προσπαθούμε να ορίσουμε ποιες χώρες είναι ή δεν είναι δημοκρατίες», επεσήμανε εκπρόσωπός του.
Πέντε αφρικανικές χώρες που είχαν αποκλειστεί πριν από δύο χρόνια, θα συμμετάσχουν φέτος στη σύνοδο: η Τανζανία, η Ακτή Ελεφαντοστού, η Γκάμπια, η Μαυριτανία και η Μοζαμβίκη.
Το Πακιστάν αρνήθηκε την πρόσκληση δηλώνοντας, σύμφωνα με εκπρόσωπο, ότι επιθυμεί «να εργαστεί με διμερή τρόπο» με τις χώρες που συνδιοργανώνουν τη σύνοδο.
Η Νότια Κορέα από την πλευρά της προσφέρθηκε να διοργανώσει την τρίτη Σύνοδο για τη Δημοκρατία, χωρίς να διευκρινίσει πότε, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.