Αλλαγή του σκηνικού στα δάνεια προς τον ναυτιλιακό κλάδο , με τις γερμανικές και σκανδιναβικές τράπεζες να οπισθοχωρούν, τις γαλλικές να κυριαρχούν και τις ελληνικές να πλασάρονται στις top δυνάμεις της αγοράς, διαπιστώνει η Morningstar DBRS. Και ενώ τα ναυτιλιακά δάνεια έχουν αποτελέσει στο παρελθόν πηγή δυσκολιών για τις τράπεζες, στην τρέχουσα περίοδο, ο οίκος αξιολογήσεων εκτιμά ότι η βιομηχανία της ναυτιλίας θα αποδειχθεί ανθεκτική κόντρα στις προκλήσεις, κάτι που σημαίνει ότι οι τράπεζες θα αντέξουν τις γεωπολιτικές αναταράξεις.
Όπως θυμίζει η Morningstar DBRS, στις αρχές της δεκαετίας του 2010, οι μικρότερες και εξειδικευμένες τράπεζες από τη Γερμανία και τις σκανδιναβικές χώρες κυριαρχούσαν στην αγορά, με χαρτοφυλάκια ναυτιλιακών δανείων που έφτασαν στα 30 δισ. ευρώ.
Η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008 αποτέλεσε ένα σημείο καμπής για τη ναυτιλία, αφού οι όγκοι του διεθνούς εμπορίου μειώθηκαν δραστικά, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να βρεθούν αντιμέτωπες με αύξηση των κόκκινων δανείων και υψηλές προβλέψεις για επισφάλειες.
Κάποιες τράπεζες –κυρίως γερμανικές και σκανδιναβικές- χρειάστηκε να διασωθούν από τις κυβερνήσεις τους λόγω των υψηλών ζημιών, με αποτέλεσμα το ρυθμιστικό πλαίσιο να γίνει αυστηρότερο και ο κλάδος να καταστεί πιο επιφυλακτικός απέναντι στα ναυτιλιακά δάνεια.
Σήμερα, οι μεγάλες γαλλικές τράπεζες -BNP Paribas, Crédit Agricole, Société Générale- είναι ανάμεσα στους μεγαλύτερους παρόχους ναυτιλιακών δανείων, όμως λόγω του μεγέθους και της διαφοροποίησής τους, το shipping δεν αποτελεί παρά το 2% των συνολικών χαρτοφυλακίων δανείων τους.
Και οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες είναι ανάμεσα στις κορυφαίες δυνάμεις των ναυτιλιακών δανείων στην Ευρώπη (με την Alpha Bank να προηγείται). Και με δεδομένο το μικρότερο ύψος των χαρτοφυλακίων δανείων τους, τα ναυτιλιακά δάνεια αποτελούν κατά μέσο όρο το 8% του συνόλου. Κατόπιν τούτων, η Morningstar DBRS σημειώνει ότι ο ελληνικός τραπεζικός κλάδος είναι ο πιο εκτεθειμένος στη βιομηχανία της ναυτιλίας στην Ευρώπη.
Η σημαντική παρουσία της Ελλάδας στην ναυτιλία, κόντρα στο μικρό της μέγεθος, πηγάζει από την εκτεταμένη ακτογραμμή της και την ιστορική στρατηγική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου συγκλίνουν οι ναυτιλιακές διαδρομές από και προς τη Διώρυγα του Σουέζ, σημειώνει ο οίκος.
Και προσθέτει ότι οι σταθερές οικονομικές επιδόσεις και η περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, έχουν δώσει τη δυνατότητα στις ελληνικές τράπεζες να εστιάσουν εκ νέου στον κλάδο, δίνοντας προτεραιότητα στις μικρές έως μεσαίου μεγέθους ναυτιλιακές εταιρείες.
Και ενώ ο ναυτιλιακός κλάδος (που ελέγχεται σε ποσοστό 80% από τέσσερις νέες συμμαχίες) αντιμετωπίζει φέτος πιέσεις, όπως η μείωση των ναύλων εν μέσω αυξανόμενων γεωπολιτικών και εμπορικών εντάσεων, η επιστροφή στη Διώρυγα του Σουέζ αναμένεται να αντισταθμίσει τους κινδύνους.
Σύμφωνα με την Morningstar DBRS, οι ναυτιλιακές εταιρείες έχουν την ευελιξία να απορροφήσουν τις επιπτώσεις, καθώς έχουν ενισχύσει τους ισολογισμούς τους και αναμένεται να αποδειχθούν ανθεκτικές στις προκλήσεις.
«Με τη ναυτιλία να αποτελεί μικρότερη ανησυχία, αυτό αναμένεται να δώσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες περιθώρια να αντέξουν τις σημερινές γεωπολιτικές δυσκολίες», σημειώνει ο οίκος.