ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: Η Αυτοκρατορική Μονή Βατοπαιδίου

Η πίστη και η αφοσίωση στην ελληνική γη περιγράφονται με ακρίβεια στα λιόμαζώματα των μοναχών στην αγιορείτικη πολιτεία. Η ασκητική καθημερινότητά τους αποτυπώνεται στην απλότητα και την αλήθεια που κρύβει η γεύση του ζυμωτού ψωμιού βουτηγμένου στο ευλογημένο πρωτόλαδο του ελαιώνα τους.

ΠΗΓΗ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ – TO BHMA

Ενα μελίσσι ακούραστο είναι η κοινωνία των μοναχών. Και στην επίπονη αλλά τόσο ουσιαστική διαδικασία της συγκομιδής και της επεξεργασίας της ελιάς, όλοι έχουν τον ρόλο τους, διακονούν αρμονικά και με σύστημα, ακούραστοι, δεν αφήνουν το πόστο τους.

Άλλοι μαζεύουν τον καρπό, άλλοι τον ξεχωρίζουν και άλλοι τον προωθούν είτε στο ελαιοτριβείο είτε στην επεξεργασία που απαιτείται για να γίνει βρώσιμος. Οι ελαιώνες της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου είναι από μόνοι τους ένας ξεχωριστός κόσμος.

Ένα κεφάλαιο της ιστορίας και ένα σημαντικό μάθημα φιλοσοφίας. Υπάρχουν 3.000 υπεραιώνιες ελιές, από τις ποικιλίες Χαλκιδικής, αγριερίτικες, γαλατσιανές, κερδοελιές και βασιλικές, δέντρα που στέκουν ακλόνητα, παράγοντας καρπό κάθε χρονιά, μαθαίνοντάς μας να αντέχουμε τις δοκιμασίες, να παραμένουμε προσηλωμένοι στον στόχο μας.

Υπάρχουν, όμως, και νεότερες ελιές, σε διάφορες ποικιλίες, όπως οι αθηναϊκές και οι τσουνάτες, οι μαυροελιές Μεσσηνίας, οι Ατσίχολου και οι Αμφίσησης, άλλες κατάλληλες για επιτραπέζιες, άλλες που συλλέγονται νωρίς νωρίς για διάφορους επιστημονικούς σκοπούς και άλλες που ωριμάζουν με τους ρυθμούς τους για να προσφέρουν το πολύτιμο αγνό ελαιόλαδο.

Από τον Σεπτέμβριο έως τα τέλη Νοεμβρίου, η μονή αφιερώνεται στην ελιά και κάθε ημέρα έχει μόχθο και ομορφιά, εργασία που αποδίδει καρπούς ευλογημένους. Οι επιτραπέζιες γίνονται άλλες τσακιστές και άλλες σκέτες ή και ολόκληρες.

Φροντίζονται, μπαίνουν στα βαρέλια με αλάτι και λεμόνι, παίρνουν τον χρόνο τους για να αναδείξουν την αληθινή τους γεύση. Οι θρούμπες κλείνονται σε τσουβάλια με αλάτι για τέσσερις μήνες, ενώ άλλες σε βαρέλια που κάθε εβδομάδα πρέπει να κουνιούνται από τους μοναχούς, που κινούν πέτρα ώστε να παραχθεί το απαραίτητο πάστωμά τους.

Το ελαιόλαδο της μονής είναι βιολογικό, με πλούσια γεύση και ιδανική οξύτητα. Φέρει στη σύνθεσή του όχι μόνο τα πολύτιμα συστατικά της ελιάς, αλλά και όλη την τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί μέσα στους αιώνες στη μονή.

Και, φυσικά, είναι ένα αγαθό που έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην καθημερινότητα των μοναχών. Η πρώτη βασική του αποστολή είναι η συμμετοχή του στην τελετουργική ζωή της Εκκλησίας. Ελαιόλαδο έχουμε στο Άγιο Βάπτισμα, στο Άγιο Μύρο αλλά και στο Άγιο Ευχέλαιο. Επίσης, το ελαιόλαδο κρατά ακοίμητα διακόσια καντήλια της Μονής Βατοπαιδίου.

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι ανέκαθεν υπήρχε ελαιοτριβείο που εξυπηρετούσε τις ανάγκες του μοναστηριού. Ένα πανέμορφο πετρόκτιστο κτίσμα με νερόμυλο και μυλόπετρες, που μάλιστα λειτουργούσε ακόμα και όταν δημιουργήθηκε το σύγχρονο ελαιοτριβείο, ψυχρής έκθλιψης, το 2000. Τώρα, φυσικά, υπάρχουν υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις και παράλληλα λειτουργούν εμφιαλωτήριο και συσκευαστήριο για να μπορεί το ελαιόλαδο να πωλείται και να προσφέρει έσοδα, απαραίτητα για τη συντήρηση της μονής.

Κατά βάση, όμως, το ελαιόλαδο καλύπτει τις ανάγκες των μοναχών και των χιλιάδων επισκεπτών και αποστέλλεται ως ευλογία σε άλλες μονές. Η περιεκτικότητά του σε θρεπτικά και πολύτιμα συστατικά είναι εντυπωσιακά μεγάλη. Κάθε ποικιλία, ακολουθώντας τις μακραίωνες καλλιεργητικές πρακτικές, αποφέρει καρπούς πραγματικά θεραπευτικούς, συμβάλλοντας στην υγεία και την ευεξία.

ΠΟΛΥΤΙΜΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

Απόδειξη αυτής της δραστηριότητας είναι και η όμορφη συνεργασία που έχει αναπτύξει η Μονή Βατοπαιδίου με το Τμήμα Φαρμακευτικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, πάντα με τη σοφή καθοδήγηση και παρότρυνση του γέροντος Εφραίμ και με σκοπό την παραγωγή ελαιολάδου με ακόμα περισσότερες πολυφαινόλες, κάτι που επιτυγχάνεται, κατά κύριο λόγο, με την πρώιμη συγκομιδή των ποικιλιών Ατσιχόλου και αθηνολιάς, οι καρποί των οποίων αποστέλλονται κατευθείαν στο πανεπιστήμιο.

Μια άλλη δημιουργική συνεργασία έχει ως αποτέλεσμα ενός ευεργετικού συμπληρώματος διατροφής που ονομάζεται Thousand Olives και αποδεικνύεται πολύτιμος σύμμαχος της υγείας μας. Όπως χαρακτηριστικά μας είπαν οι μοναχοί, δύο κουταλιές από το μοναδικό αυτό αγουρέλαιο ή δύο κάψουλες Thousand Olives τονώνουν τον οργανισμό μας και ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας.

ΑΠΟΚΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ

Στη μονή, οι γνώσεις για την καλλιέργεια της γης διαφυλάσσονται και μεταδίδονται με αφοσίωση και αγάπη ανά τους αιώνες. Οι μοναχοί, όμως, αποκτούν και εξειδικευμένες γνώσεις από ειδικούς επιστήμονες που καλούνται να προσφέρουν εκπαίδευση σε διάφορους τομείς.

Έτσι, άλλοι γνωρίζουν τα μυστικά της κάθε παραγωγής και άλλοι είναι σημαντικοί στη λειτουργία των μηχανημάτων του ελαιοτριβείου. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη, είναι όλα μελετημένα προσεκτικά και πραγματοποιούνται με σοφία και σεβασμό στο περιβάλλον. Ένας τόπος τόσο όμορφος, ευαίσθητος και πολύτιμος χρειάζεται βαθιά φροντίδα. Οι αγροτικές δουλειές δεν σταματούν ποτέ.

ΕΝΑΣ ΕΠΙΓΕΙΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ

Δεν υπάρχει φρούτο που να μην καλλιεργείται στη Μονή Βατοπαιδίου. Είναι εύφορος τόπος όπου μπορούν να αναπτυχθούν όλα τα δέντρα. Υπάρχουν εσπεριδοειδή, μηλιές, αχλαδιές και ροδιές, κερασιές και ροδακινιές, ακτινίδια, λωτοί και μούσμουλα, σύκα και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί. Ανάλογα με την εποχή, γίνονται και οι συγκομιδές.

Πλούσιοι είναι και οι μπαξέδες της, όπου μεγαλώνουν τα λαχανικά ανάλογα με την εποχή τους. Αν σκεφτούμε ότι καθημερινά επισκέπτονται τη μονή περισσότεροι από 120 προσκυνητές και συνυπολογίσουμε τους μοναχούς της, θα καταλάβουμε πόσο μεγάλες είναι οι διατροφικές ανάγκες, αλλά και πόσο υπέροχα φροντίζεται η γη για να μπορεί να τρέφει με επάρκεια όποιον χρειάζεται ένα πιάτο φαγητό.

Υπέροχα είναι και τα βότανα του τόπου. Έχουν καταμετρηθεί τουλάχιστον 23 είδη – ρίγανη και φασκόμηλο, λουίζα και σιδηρίτης, μελισσόχορτο και θυμάρι και πόσα ακόμα, βαθιά αρωματικά, όλα βιολογικά. Συλλέγονται και αποξηραίνονται, για να χρησιμοποιηθούν άλλα στη μαγειρική, άλλα ως ροφήματα και άλλα για να γίνουν εκχυλίσματα που συμμετέχουν σε αρωματικά έλαια και στην παρασκευή σαπουνιών.

Η ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ

Οι Ακολουθίες στη μονή ξεκινούν στις 4 το ξημέρωμα με Όρθρο και Θεία Λειτουργία που ολοκληρώνεται στις 8 το πρωί. Τότε παρατίθεται το κυρίως γεύμα και όχι το πρωινό, όπως θα νόμιζε κάποιος. Ανάλογα με τη μέρα, οι μοναχοί θα έχουν στο τραπέζι κάποιο από τα αλάδωτα φαγητά, όπως φασολάδα ή φακές, ταχινοπατάτες και ελιές, ή κάποιο λαδερό, όπως το μπριάμ, το ρυζάκι με τα θαλασσινά, τα φασολάκια ή ακόμα και το ψάρι.

Το μεσημέρι υπάρχει για κέρασμα ένα φρούτο, ενώ στις 4 και μισή το απόγευμα ξεκινά ο Εσπερινός, που κρατά μία ώρα. Μετά σερβίρεται το δείπνο, που είναι παρόμοιο με το πρωινό γεύμα. Η Δευτέρα, η Τετάρτη και η Παρασκευή είναι πάντα αλάδωτες, ενώ τη Μεγάλη Σαρακοστή επιτρέπεται το λάδι μόνο όταν υπάρχει κατάλυση οίνου και ελαίου.

Όπως εύστοχα μας είπαν οι πατέρες, αν προσέξουμε τις ώρες που απολαμβάνουν τα γεύματά τους, θα καταλάβουμε πώς η διατροφή που συστήνεται ως «διαλειμματική» θα μπορούσε κάλλιστα να λέγεται «καλογερική νηστεία».

Από όλα τα είδη διατροφής που υπάρχουν στο μοναστηριακό τραπέζι, μόνο τα τυροκομικά έρχονται απέξω, αφού τα μόνα θηλαστικά που υπάρχουν στο Άγιο Όρος είναι μουλάρια και άγρια ζώα και οι μοναχοί δεν τρώνε κρέας. Κάποιοι από αυτούς ωστόσο βγαίνουν στο πέλαγος και ψαρεύουν, μία φορά την εβδομάδα, τα δώρα της θάλασσας για τα γεύματά τους.

ΤΟ ΠΡΟΖΥΜΕΝΙΟ ΨΩΜΙ

Εκτός από το ελαιόλαδο, σημαντικό τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στο τελετουργικό της Εκκλησίας είναι και το ψωμί. Στη μονή υπάρχουν τριάντα παρεκκλήσια, τα οποία λειτουργούν εκ περιτροπής, και καθημερινά γίνονται δώδεκα λειτουργίες.

Οι ζυγιές, τα διπλά ψωμάκια της Θείας Κοινωνίας, με τη μία σφραγίδα τους να είναι αφιερωμένη στον Ιησού Χριστό και την άλλη στην Παναγία και στο Τάγμα Αγγέλων, ζυμώνονται μία φορά την εβδομάδα, ενώ τα ψωμιά για την καθημερινή κατανάλωση ζυμώνονται δύο ακόμα μέρες ώστε να υπάρχει επάρκεια. Η κουζίνα είναι ένας τόπος με συνεχή εργασία.

Οκτώ μοναχοί διακονούν σε μόνιμη βάση, ενώ συχνά, μετά την απογευματινή τράπεζα, γίνεται η «παγκοινιά», δηλαδή μαζεύονται πολλοί πατέρες και βοηθούν όλοι στην προετοιμασία των γευμάτων.

ΕΝΑΣ ΤΟΠΟΣ ΓΕΜΑΤΟΣ ΕΥΛΟΓΙΑ

Η προστατευμένη περιοχή Natura του Αγίου Όρους, που έχει ανακηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, είναι προφυλαγμένη από τη ρύπανση και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις για περισσότερα από χίλια χρόνια.

Αυτό αρκεί για να καταλάβουμε γιατί η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, όπως και όλη η Χερσόνησος του Άθω, χαρακτηρίζεται για το οικοσύστημά της, προσφέροντας ιδανικό περιβάλλον για να αναπτυχθούν περισσότερα από 1.470 είδη φυτών.

Οι μοναχοί, εκτός από την αφοσίωσή τους στον Κύριο, επιτελούν σημαντικό έργο στην προστασία του περιβάλλοντος και στη διατήρηση όλης αυτής της ζωής που απολαμβάνει κάθε επισκέπτης. Η ύπαρξη ενός ιερού τόπου που μπορεί να εμπνέει για πολλούς διαφορετικούς λόγους είναι πολύτιμη για κάθε κοινωνία.

Τα λιομαζώματα της μονής ήταν μια αφορμή για να έρθουμε κοντά σε έναν ασκητικό τρόπο ζωής και μια τέλεια δομημένη κοινωνία που παράγει καρπούς οι οποίοι είναι σημαντικοί για όλους. Αυτό ήταν το καλύτερο μάθημα.

Βιολογικές Ελιές από τη Μονή Βατοπαιδίου: Η Αυθεντική Γεύση της Παράδοσης

Οι βιολογικές ελιές της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου συνδυάζουν την αγνότητα της φύσης με τη σοφία των αιώνων. Συλλεγμένες με προσοχή από τους αιωνόβιους ελαιώνες του Αγίου Όρους, αυτές οι ελιές αποπνέουν ένα ευχάριστο άρωμα και προσφέρουν πλούσια γεύση, ενισχυμένη από εξαιρετικά παρθένο βιολογικό ελαιόλαδο υψηλής ποιότητας. Κάθε ελιά αποτελεί μια σύνδεση με την παράδοση και προσφέρει αυθεντική, φυσική απόλαυση, εμπλουτίζοντας την ευεξία σας. Πρόκειται για ένα 100% αγνό προϊόν που φέρνει στο τραπέζι σας την κληρονομιά και την αυθεντικότητα της ελληνικής γης.

Βιολογικά Βότανα από το Άγιον Όρος: Μια Φυσική Πηγή Ευεξίας

Τα βιολογικά βότανα της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου ενσαρκώνουν την παράδοση και τη σοφία του Αγίου Όρους, προσφέροντας μια μοναδική σύνδεση με τη φύση. Καλλιεργημένα με σεβασμό στο παρθένο περιβάλλον της περιοχής, τα φυτικά αυτά συμπληρώματα εξασφαλίζουν αγνότητα και αποτελεσματικότητα. Με έμφαση στην ολιστική υγεία, παρέχουν μια φυσική διέξοδο για την ευεξία, συνδυάζοντας αιώνες βοτανολογικής γνώσης με σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας. Αποτελούν μια γέφυρα μεταξύ παράδοσης και σύγχρονης φροντίδας, προσφέροντας στους καταναλωτές μια αληθινή εμπειρία αυθεντικότητας και φυσικής θεραπείας.

Μέλι από το Άγιον Όρος

Το βιολογικό μέλι της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου συνδυάζει τη γνήσια γεύση με την πλούσια διατροφική αξία, προσφέροντας κάτι μοναδικό στον κόσμο της γαστρονομίας. Παράγεται με απόλυτο σεβασμό στη φύση, σε ένα περιβάλλον αγνό και απαλλαγμένο από χημικές παρεμβάσεις, προσδίδοντας στο μέλι εξαιρετική ποιότητα και γεύση. Η εκλεπτυσμένη ποικιλία του ικανοποιεί και τους πιο απαιτητικούς γευσιγνώστες, προσφέροντας μια αξέχαστη εμπειρία που συνδέει τον καταναλωτή με την αυθεντικότητα του Αγίου Όρους και την ολιστική δύναμη της φύσης.

Ελαιόλαδο από το Άγιον Όρος: Η Ψυχή της Ελληνικής Παράδοσης

Το ελαιόλαδο της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου αποτελεί έναν θησαυρό αιώνων, που παράγεται με σεβασμό στους αρχαίους ελαιώνες του Αγίου Όρους. Με κάθε σταγόνα να αποτυπώνει την πλούσια ελληνική κληρονομιά, αυτό το εξαιρετικό προϊόν προσφέρει μια αυθεντική και ξεχωριστή γευστική εμπειρία. Αποτελεί σύμβολο ποιότητας και φροντίδας, αποτυπώνοντας την παράδοση και τη βαθιά σύνδεση με τη φύση. Το ελαιόλαδο αυτό δεν είναι απλά ένα προϊόν, αλλά μια εμπειρία που φέρνει τη σοφία και την ομορφιά της ελληνικής γης απευθείας στο τραπέζι σας.

ΠΗΓΗ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ – TO BHMA