Το τι ακριβώς σημαίνουν οι προτάσεις της κυβέρνησης για τον τραπεζικό κλάδο προσπαθεί να αποκρυσταλλώσει η AXIA, εν μέσω της διελκυστίνδας για τα νέα μέτρα στήριξης των δανειοληπτών αλλά και το ύψος των χρεώσεων.
Το υπουργείο Οικονομικών εδώ και ημέρες έχει προτείνει στις διοικήσεις των τραπεζών μια συγκεκριμένη δέσμη δράσεων, η οποία συνοψίζεται στα εξής:
- Στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών, μέσω μεγαλύτερων περιόδων αποπληρωμής ή χαμηλότερων επιτοκίων
- Αύξηση των εξωδικαστικών διακανονισμών
- Αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και μείωση των περιθωρίων νέου δανεισμού
- Μείωση των χρεώσεων
Παρότι δεν έχουν καταστεί γνωστές περαιτέρω λεπτομέρειες, η AXIA προσπαθεί να κάνει μια πρώτη αποτίμηση του αντικτύπου αυτών των μέτρων. Συγκεκριμένα, αναφέρει τα εξής:
- Η στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών θα προκαλέσει μια απόκλιση των εσόδων από τόκους (ΝΙΙ) κατά 100 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2023. Αυτό το νούμερο μεταφράζεται σε μείωση των κερδών ανά μετοχή κατά 3%. Ωστόσο, σύμφωνα με το επίμαχο report, ο βασικός κίνδυνος συνίσταται στο ενδεχόμενο δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) και στο ενδεχόμενο επιβράδυνσης του ρυθμού μείωσης του υφιστάμενου αποθέματος NPEs.
- Μια αύξηση του επιτοκίου καταθέσεων κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες άνω του beta θα μπορούσε να μειώσει τα κέρδη ανά μετοχή κατά 5%.
- Μια μείωση των χρεώσεων συναλλαγών κατά 20% δύναται να περιορίσει τα κέρδη ανά μετοχή κατά έως 4%.
Ανακεφαλαιώνοντας, ο συνολικός αντίκτυπος, σύμφωνα με τη γνώμη της AXIA, είναι απίθανο να εκτροχιάσει τους ούριους ανέμους της τραπεζικής κερδοφορίας. Όμως, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, όπως διευκρινίζεται στο επίμαχο report, με το τελικό πρόσημο να καταλήγει διαφορετικό.
Τι προβλέπεται για τον κίνδυνο νέων NPEs
Ειδική μνεία, μεταξύ άλλων, γίνεται στον κίνδυνο εμφάνισης ενός νέους κύματος NPEs, με την AXIA να εξηγεί τα εξής:
Τα δάνεια που βρίσκονται στην κατηγορία 1 & 2 (δηλαδή είναι προς το παρόν εξυπηρετούμενα), κινδυνεύουν να επαναξιολογηθούν ως NPE (Κατηγορία 3), σε περίπτωση που εφαρμοστεί ένα χαμηλότερο επιτόκιο ή μια μεγαλύτερη περίοδος αποπληρωμής, μειώνοντας την καθαρή τρέχουσα αξία (NPV) κατά τουλάχιστον 1%.
Σ’ αυτό το ενδεχόμενο, οι τράπεζες θα κληθούν να ξεκαθαρίσουν τη διαφορά μεταξύ «καλής» και «κακής» ανεκτικότητας, προκειμένου να αποφύγουν τη μετάβαση των δανείων στην Κατηγορία 2 και 3, καθώς και να αυξήσουν τον δείκτη Προσδοκώμενης Πιστωτικής Απώλειας (ECL).
Ας σημειωθεί ότι, αυτήν τη στιγμή, οι ελληνικές τράπεζες έχουν 9,3 δισ. ευρώ στεγαστικών δανείων, 1,4 δισ. καταναλωτικών δανείων και 3,4 δισ. μικρο-επιχειρηματικών δανείων, τα οποία τελούν υπό τον κίνδυνο να χαρακτηριστούν ως NPEs. Δηλαδή βρίσκονται στην «Κατηγορία 2».
Την ίδια ώρα, ξεχωριστή αναφορά πραγματοποιεί και στο υφιστάμενο απόθεμα NPE, το οποίο θα μπορούσε να μειωθεί με βραδύτερο ρυθμό. Συγκεκριμένα, τα δάνεια NPEs, τα οποία έχουν διαγραφεί, χρειάζονται ένα έτος ενήμερων πληρωμών για να μετατραπούν ξανά σε εξυπηρετούμενα, αλλά τα προωθούμενα μέτρα θα μπορούσαν να καθυστερήσουν αυτή τη διαδικασία ανακατάταξης.
Σύμφωνα με την ανάλυση της AXIA, η κερδοφορία των τραπεζών (EPS) θα συρρικνώνεται κατά 5% κάθε φορά που το επιτόκιο καταθέσεων αυξάνεται κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα του beta (εκτίμηση της AXIA για περίπου 20%), κάτι που καθιστά τη συγκεκριμένη παρέμβαση ως μια κρίσιμη μεταβλητή.
Όσον αφορά το επίμαχο θέμα των χρεώσεων, οι οποίες αφορούν τις μεταφορές χρημάτων και τα τέλη πληρωμών, η AXΙA υπολογίζει ότι αντιστοιχούν στο 40% των εσόδων από τις συνολικές χρεώσεις ανά τράπεζα ή αλλιώς από 7,5% έως 9,1% επί των εσόδων της κύριας τραπεζικής δραστηριότητας. Μια ενδεχόμενη μείωση κατά 20% στις συγκεκριμένες χρεώσεις – τέλη, θα σημαίνει μείωση των EPS κατά 3% έως 4% για κάθε τράπεζα.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, το συμπέρασμα της AXIA συνοψίζεται στην εκτίμηση ότι ο αντίκτυπος των προτάσεων του υπουργείου Οικονομικών κρίνεται ως διαχειρίσιμος, παρά τους κινδύνους που σχετίζονται με τα NPEs.
