Αθ. Σαββάκης: Η μόνη διέξοδος από την κρίση είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση

Στην ημερίδα με τον τίτλο «Επενδυτική Επανεκκίνηση: Τι, Πώς και από Ποιους;» που πραγματοποιείται στο Αμφιθέατρο «Θεόδωρος Β. Καρατζάς» της Εθνικής Τράπεζας (Αιόλου 82-84) από το Ινστιτούτο Ερευνών και Πολιτικής Στρατηγικής, παρευρέθηκε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ), κ. Αθανάσιος Σαββάκης. Η ημερίδα διοργανώνεται από το Ινστιτούτο Ερευνών και Πολιτικής Στρατηγικής για την Ανάπτυξη και τη Διακυβέρνηση (ΙΝΕΡΠΟΣΤ), η οποία έρχεται να παρέμβει στη σημερινή κρίσιμη οικονομική συγκυρία για τη χώρα.

Αναλυτικά η ομιλία του κ. Σαββάκη:

Κυρίες και Κύριοι,

Ευχαριστώ θερμά το «Ινστιτούτο Ερευνών και Πολιτικής Στρατηγικής για την Ανάπτυξη και τη Διακυβέρνηση». Ιδιαιτέρως θέλω να ευχαριστήσω την καθηγήτρια κυρία Λούκα Κατσέλη, για την ευγενική της πρόσκληση. Πιστεύω ότι όντως το θέμα της «επενδυτικής επανεκκίνησης» είναι επίκαιρο περισσότερο από ποτέ, ενώ τα ερωτήματα τα οποία έχουν τεθεί είναι αυτά τα οποία πρέπει ν΄ απαντήσουμε, αν θέλουμε πραγματικά να συμβάλλουμε με τις θέσεις μας και τις προτάσεις μας στην ανάταξη της Ελληνικής οικονομίας.

Η διαχρονικά χαμηλή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, έχει επιδεινωθεί περαιτέρω κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Η Ελλάδα, δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια τοποθετείται στις τελευταίες θέσεις των πιο έγκυρων κατατάξεων ανταγωνιστικότητας διεθνώς. Για παράδειγμα στη λίστα του παγκοσμίου φήμης Business School της Λωζάνης της Ελβετίας του IMD, η χώρα μας για το 2017 βρίσκεται στην 57ηθέση σε σύνολο 63 χωρών, με όρους συνολικής ανταγωνιστικότητας. Βρισκόμαστε πιο ψηλά στην κατάταξη μόνο από την Αργεντινή, την Κροατία, την Ουκρανία, τη Βραζιλία, τη Μογγολία και τη Βενεζουέλα.

Η χαμηλή ανταγωνιστικότητα της χώρας μας αποτυπώνεται και στους επιμέρους δείκτες:

  • Οικονομική αποδοτικότητα: 61η στις 63 χώρες
  • Κυβερνητική αποτελεσματικότητα: ομοίως 61ης σε 63 χώρες
  • Επιχειρηματική αποτελεσματικότητα: 57η στις 63 χώρες και,
  • Υποδομές, 39η στις 63 χώρες

Για τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος αλλά πλέον για την κυβέρνηση και μάλλον για όλο το πολιτικό φάσμα, η μόνη διέξοδος από την κρίση, είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση. Παραγωγική ανασυγκρότηση με τη βιομηχανία και τη μεταποιητική δραστηριότητα στην πρωτοπορία της αναπτυξιακής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΒΒΕ προτείνει την αλλαγή του αναπτυξιακού υποδείγματος της χώρας,  μέσω τη εφαρμογής μιας νέας βιομηχανικής πολιτικής για τη χώρα, για να ανέλθει η μεταποίηση από το 8,9% του ΑΕΠ σήμερα, στο 12% του ΑΕΠ το 2020. Στρατηγικοί στόχοι της νέας βιομηχανικής πολιτικής ο ΣΒΒΕ προτείνει να είναι: η παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων, το άνοιγμα νέων αγορών, η υποκατάσταση των εισαγωγών και η εισαγωγή καινοτομίας.

Η βιομηχανική πολιτική στη χώρα μας, είναι η ικανή και αναγκαία συνθήκη, για να επανέλθει η μεταποίηση στο επίκεντρο της αναπτυξιακής πολιτικής. Δυστυχώς τα τελευταία 30 χρόνια, η έννοια της βιομηχανικής πολιτικής εξαντλείται στην υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων από την εκάστοτε κυβέρνηση. Σήμερα όμως, η πίεση που έχει δεχθεί η χώρα από την οικονομική κρίση επιβάλλει την αλλαγή του αναπτυξιακού υποδείγματος, για την παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων.

Είναι αναγκαία λοιπόν η συμφωνία πολιτείας και επιχειρηματικής κοινότητας, σε μια ρεαλιστική βιομηχανική πολιτική.

Μια εθνική βιομηχανική πολιτική είναι απαραίτητη, διότι μέσω αυτής:

  1. θα ενθαρρυνθούν οι αναγκαίες προσαρμογές που πρέπει να υιοθετηθούν από τις επιχειρήσεις, και οι οποίες θα τις καταστήσουν περισσότερο εξωστρεφείς και ανταγωνιστικές, και,
  2. θα βελτιωθεί το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούν οι επιχειρήσεις.

Οι κύριες αρχές που κατά το ΣΒΒΕ θα πρέπει να διέπουν τη βιομηχανική πολιτική της χώρας μας και οι οποίες θα πρέπει να εφαρμόζονται από την εκάστοτε κυβέρνηση, είναι:

  1. η συνεπής, ακέραια και αδιάβλητη εφαρμογή των κανόνων λειτουργίας και ελέγχου των αγορών, ούτως ώστε να είναι δυνατή η παροχή ίσων ευκαιριών σε όλες τις επιχειρήσεις στο πεδίο του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά,
  2. οι επικρατούσες οικονομικές συνθήκες να επιτρέπουν την ανάπτυξη και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των μεταποιητικών επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτών των συνθηκών η βελτίωση της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που μπορεί να συντελέσει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας.

Για να υπάρξει όμως βελτίωση της παραγωγικότητας, οι επιχειρήσεις θα πρέπει:

  • να έχουν την ικανότητα να αναπτύσσουν ή/και να αποκτούν τεχνολογία,
  • να είναι σε θέση να αναπτύσσουν καινοτομικές δραστηριότητες,
  • να διαθέτουν άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας, και,
  1. η λειτουργία των επιχειρήσεων μέσα σε ένα σταθερό, απλό και φιλικό κανονιστικό περιβάλλον, το οποίο θα διευκολύνει την ανάπτυξή τους και δεν θ΄ αποτελεί πρόσκομμα στην καθημερινή τους δραστηριότητα. Ενδεικτικά προσκόμματα στην καθημερινή δραστηριοποίηση των επιχειρήσεων είναι: η γραφειοκρατία, η πολυνομία, το φορολογικό καθεστώς, οι σχέσεις κράτους – επιχείρησης, οι χρήσεις γης, οι υποδομές κλπ.

Οι προτάσεις του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος για την αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος της χώρας είναι συγκεκριμένες:

Α)        Βελτίωση του υφιστάμενου επιχειρηματικού περιβάλλοντος, με:

  • τη δημιουργία «Εθνικού Συμβουλίου Βιομηχανίας» με τη συμμετοχή των φορέων εκπροσώπησης της μεταποιητικής δραστηριότητας σε περιφερειακό επίπεδο
  • τη σύνταξη «Στρατηγικού Σχεδίου» για την αναδιάρθρωση της μεταποιητικής δραστηριότητας στη χώρα, με έμφαση την περιφερειακή – παραμεθόρια βιομηχανία και την άρση των εμποδίων στο επιχειρηματικό περιβάλλον
  • τη βελτίωση του πλαισίου ελέγχου και εποπτείας των αγορών
  • τη θεσμοθέτηση νέου πλαισίου και εξορθολογισμού των σχέσεων βιομηχανίας και αλυσίδων λιανεμπορίου

Β)        Στοχευμένες πολιτικές κινήτρων – Κλαδικές πολιτικές

  • Άσκηση έμμεσης κλαδικής βιομηχανικής πολιτικής, με προτεραιότητα στην αναδιάρθρωση του τομέα των μεταποιημένων αγροτικών προϊόντων και των δομικών υλικών
  • Δημιουργία προγραμμάτων ανασυγκρότησης περιοχών που αντιμετωπίζουν βιομηχανική κρίση
  • Θεσμοθέτηση προγραμμάτων διατήρησης θέσεων εργασίας στη βιομηχανία
  • Ειδικό πρόγραμμα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της μεθοριακής βιομηχανίας

Γ)        Ρευστότητα

  • Μείωση των συντελεστών εταιρικής φορολόγησης
  • Επιτάχυνση της επιστροφής του πιστωτικού ΦΠΑ
  • Εφαρμογή της νομοθεσίας για την καθυστέρηση οφειλών, σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία. Πληρωμή εντός 60 ημερών. Ποινικές ρήτρες.
  • Μείωση των τιμολογίων της ενέργειας για την βιομηχανία
  • Κατάργηση μη ανταποδοτικών τελών και επιβαρύνσεων
  • Αυτόματος συμψηφισμός οφειλών του δημοσίου προς τις επιχειρήσεις, με τις οφειλές των επιχειρήσεων προς το δημόσιο

Δ)        Καινοτομία – Τεχνολογία

  • Υποστήριξη της δημιουργίας τμημάτων «Έρευνας & Ανάπτυξης» σε βιομηχανίες
  • Νέο σύστημα χρηματοδότησης καινοτομίας, με τη μορφή της ανακυκλούμενης πίστωσης, χωρίς τη δημιουργία δημοσιονομικού κόστους
  • Θεσμοθέτηση σχημάτων συνεργασίας βιομηχανίας – ΑΕΙ για την από κοινού διαχείριση προγραμμάτων ανάπτυξης καινοτομίας
  • Δημιουργία «Πόλων Βιομηχανικής Ανταγωνιστικότητας» κατά το πρότυπο της Γαλλίας

Ε)        Εξωστρέφεια

  • Θεσμοθέτηση ειδικών προγραμμάτων ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έχουν υψηλές επιδόσεις εξαγωγικής δραστηριότητας και κερδοφορίας
  • Έμμεση στήριξη της χρηματοδότησης των εξαγωγών με την παροχή εγγυήσεων ή/και την προεξόφληση απαιτήσεων του εξωτερικού από εθνικό φορέα
  • Κάλυψη ασφαλιστικών κινδύνων στο 100% των συναλλαγών, με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου
  • Δημιουργία προγραμμάτων οργανωμένης προβολής ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό, για την αύξηση της αναγνωρισιμότητας του «Made in Greece»

ΣΤ)      Απονομή δικαιοσύνης

  • Επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης με την ομαδοποίηση και την εξέταση ομοειδών περιπτώσεων που αφορούν στην επιχειρηματικότητα.
  • Κωδικοποίηση, με ταυτόχρονη απλοποίηση, της νομοθεσίας που αφορά στη λειτουργία των επιχειρήσεων.
  • Προβολή των ωφελειών του εξωδικαστικού μηχανισμού επίλυσης διαφορών. Θεσμοθέτηση της υποχρεωτικότητας εφαρμογής του, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
  • Επανεξέταση της κείμενης νομοθεσίας που αφορά στην ευθύνη της διοίκησης μιας επιχείρησης.
  • Εκ των προτέρων αξιολόγηση των επιπτώσεων των νόμων στην ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας.

Σήμερα:

  • Το 31% του ΑΕΠ της χώρας και το 31,3% της απασχόλησης οφείλεται στη μεταποίηση

Το ΙΟΒΕ σε πρόσφατη μελέτη του μας υποδεικνύει ότι αν μπορούσαμε να αυξήσουμε τη ζήτηση για μεταποιημένα προϊόντα κατά 14 δις€:

  • Το ΑΕΠ θ΄ αυξανόταν κατά 23 δις€

και,

  • Η απασχόληση κατά 500.000 εργαζόμενους.

Κατά συνέπεια, είναι στο χέρι μας να συνεννοηθούμε και να δημιουργήσουμε μια ολοκληρωμένη και ρεαλιστική βιομηχανική πολιτική, που υλοποιούμενη θα βγάλει τη χώρα από την κρίση.

Η πρότασή μας είναι συγκεκριμένη: με μια ολοκληρωμένη βιομηχανική πολιτική μπορούμε το 8,9% που εισφέρει σήμερα η μεταποίηση στο ΑΕΠ της χώρας, μπορεί μέχρι το 2020 να γίνει 12%, με τις ανάλογες θετικές συνέπειες.