Φορολογικές δηλώσεις: Οι δύο δρόμοι αμφισβήτησης του τεκμαρτού εισοδήματος – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι

Θέμα λίγων ημερών είναι πλέον η έναρξη υποβολής των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2023 και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις αυτό θα συμβεί πριν από το Πάσχα.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ είναι σχεδόν έτοιμη να δεχθεί τις φορολογικές δηλώσεις από σχεδόν 6,5 εκατ. φορολογούμενους, που εφέτος θα έχει μία ιδιαιτερότητα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Για περίπου 750.000 ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και ατομικές επιχειρήσεις, θα είναι προσυμπληρωμένο το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα από την επιχειρηματική δραστηριότητα και με βάση αυτό θα γίνει η σχετική εκκαθάριση.

Όπως είναι γνωστό το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει προχωρήσει στην αλλαγή των κριτηρίων φορολόγησης θεσπίζοντας ως ελάχιστο εισόδημα το ποσό που αντιστοιχεί στον κατώτατο μισθό.

Να θυμίσουμε ότι η εξαγγελία της πρόθεσης της κυβέρνησης, πριν μερικούς μήνες, είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από κάποιες επαγγελματικές ομάδες, οι οποίες και θεωρούσαν τον νέο τρόπο φορολόγησης εξοντωτικό για κάποιους εξ αυτών.

Η ΑΑΔΕ και το υπουργείο απάντησαν ότι τίποτε εξ αυτών «δεν είναι γραμμένο στην πέτρα» και εφόσον κάποιοι εκτιμούν ότι αδικούνται, τότε μπορούν να ακολουθήσουν συγκεκριμένη διαδικασία, ώστε να αμφισβητήσουν τον τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματός τους.

Δύο είναι οι δρόμοι αμφισβήτησης. Ο πρώτος έχει να κάνει το αίτημα για διενέργεια ελέγχου και ο άλλος προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά εξαιτίας της αντικειμενικής αδυναμίας άσκησης (μερικής ή εν συνόλω) επαγγέλματος.

Να σημειωθεί ότι τα δύο αιτήματα που καθιστούν μαχητό το τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματος, θα κατατίθενται, μαζί με τα απαραίτητα δικαιολογητικά, μόνο ψηφιακά.

Σύμφωνα με την απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, προβλέπεται μεταξύ των άλλων:

* την προθεσμία υποβολής της αίτησης αμφισβήτησης του τεκμηρίου για αντικειμενικούς λόγους,

* τα κατά περίπτωση συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά,

* η διαδικασία, τις προϋποθέσεις και την προθεσμία υποβολής αίτησης για τη διενέργεια ελέγχου

* τον χρόνο διενέργειας ελέγχου

Συγκεκριμένα, οι φορολογούμενοι που αμφισβητούν το ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα πρέπει, μέσω της νέας εφαρμογής στην ψηφιακή πύλη myAADE, να υποβάλουν αίτημα αμφισβήτησης. Ανάλογα με το λόγο αμφισβήτησης, προβλέπονται ειδικότερα τα εξής:

Α. Αίτημα για την διενέργεια ελέγχου

Στην περίπτωση αυτή, η διαδικασία γίνεται σε δύο βήματα:

1ο Βήμα: Ο φορολογούμενος πρέπει να δηλώσει στην εμπρόθεσμη δήλωσή του ότι επιθυμεί να αμφισβητήσει το ελάχιστο εισόδημα, ζητώντας τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου (κωδικοί 443-444 του Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος).

2ο Βήμα: Εφόσον έχει ήδη συμπληρώσει τον σχετικό κωδικό στο Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο φορολογούμενος πρέπει, το αργότερο εντός προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης, να συμπληρώσει ερωτηματολόγιο με την περιουσιακή του κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης του ιδίου, της/του συζύγου/ΜΣΣ και των προστατευόμενων μελών, τα οποία θα αξιολογηθούν κατά τον φορολογικό έλεγχο.

Το ερωτηματολόγιο θα συμπληρώνεται σε ειδική ψηφιακή εφαρμογή της ΑΑΔΕ, η οποία θα είναι διαθέσιμη στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου.

Ο έλεγχος διενεργείται εντός 12 μηνών από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου.

Β. Αίτηση αμφισβήτησης για αντικειμενικούς λόγους

Στις περιπτώσεις αυτές, το αίτημα υποβάλλεται απευθείας στη νέα ψηφιακή εφαρμογή, που θα είναι διαθέσιμη στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου.

Ειδικότερα, το αίτημα μπορεί να υποβληθεί μετά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και την έκδοση του εκκαθαριστικού (πράξη προσδιορισμού φόρου) και μέχρι την κοινοποίηση από τη Φορολογική Διοίκηση εντολής ελέγχου φορολογίας εισοδήματος ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου.

Ειδικότερα, οι αντικειμενικοί λόγοι και τα κατά περίπτωση συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την αδυναμία άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι τα ακόλουθα:

Αντικειμενικός Λόγος  Συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά

1. Στρατιωτική θητεία: Υποβάλλεται το Πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης ή βεβαίωση της Μονάδας που υπηρετεί

2. Φυλάκιση: Αποφυλακιστήριο από το κατάστημα κράτησης ή Πιστοποιητικό κράτησης

3. Νοσηλεία: Βεβαίωση νοσηλείας

4. Εγκυμοσύνη: Βεβαίωση κυοφορίας ΗΔΙΚΑ / δημόσιο νοσοκομείο ή ιδιωτική κλινική

5. Ανατροφή τέκνου δώδεκα (12) μήνες μετά:

* τον τοκετό

* ή την τεκνοθεσία

* ή την αναδοχή τέκνου

Απαιτούνται:

1. Πιστοποιητικό ή ληξιαρχική πράξη γέννησης

2. Δικαστική απόφαση και πιστοποιητικό τελεσιδικίας ή αποδεικτικό /έκθεσης επίδοσης της απόφασης στον αρμόδιο Εισαγγελέα και πιστοποιητικό περί μη άσκησης ενδίκων μέσων

3. Πράξη τοποθέτησης σε ανάδοχη οικογένεια και Βεβαίωση καταχώρισης του ανηλίκου στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων ή στο Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών ή στο Μητρώο Ασυνόδευτων Ανηλίκων

* Φυσικές καταστροφές

Απαιτούνται:

1. Απόφαση/Βεβαίωση του αρμόδιου φορέα για τον χαρακτηρισμό της επιχείρησης ως πληγείσας

2. ή απόφαση/πράξη του αρμοδίου οργάνου με την οποία παρέχεται κρατική αρωγή για την αντιμετώπιση των ζημιών που προκλήθηκαν από θεομηνία ως πρώτη αρωγή ή επιχορήγηση, ή προκαταβολή επιχορήγησης (ν.4797/2021 (Α΄ 66))

3. Η συνολική ή μερική αδυναμία άσκησης της δραστηριότητας διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα (ημέρες) ισχύει η κήρυξη με την απόφαση που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 25 και 30 του ν. 4662/2020 (Α΄27), της περιοχής που, κατά περίπτωση, εδρεύει ή έχει εγκατάσταση η επιχείρηση, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας.

* Ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ατομικής επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός

Απαιτούνται:

1. Απόφαση της δημόσιας αρχής με την οποία ανακλήθηκε η άδεια

* Απαγόρευση λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας

Απαιτούνται:

1. Απόφαση της δημόσιας αρχής με την οποία επιβάλλεται η απαγόρευση

* ‘Αλλοι λόγοι ανωτέρας βίας (πχ σοβαρό πρόβλημα υγείας, ατύχημα φορολογούμενου ή τέκνου του για το οποίο δεν απαιτείται νοσηλεία)

Απαιτούνται:

1. Ιατρική γνωμάτευση από νοσοκομείο ή κλινική